چمدان - اوگو باردی استاد دانشگاه استاد شیمی دانشگاه فلورانس ایتالیا که با همسر خود یک هفته و همزمان با اربعین به ایران سفر کرده است از این سفر و ایران می‌گوید. او در اولین جمله ایران را اینگونه توصیف می‌کند: ایران کشوری است که جذابیت‌های خود در زمان‌های قدیم را حفظ می‌کند ؛ زمانی که داستان این کشور بیشتر افسانه‌ای دور و دست نیافتنی (برای غربی‌ها) بود.

وی اضافه می‌کند: ایران به وضوح در حال پیشرفت است، به خصوص در روابط خود با غرب. برای هر کسی از جمله ایرانیان غیرممکن است که هر آنچه را که در کشورشان می‌گذرد را ارزیابی کنند. مطمئناً ایران پیچیده، متغیر و جذاب است ؛ شاید به همان اندازه که در زمان مارکوپولو بود. 

این استاد دانشگاه ایتالیا درباره اولین احساسش در لحظه ورود به ایران می‌گوید: اولین احساسی که هنگام ورود به تهران دارید «شلوغی» است. ترافیک سنگین، جمعیت زیاد، حرکت و سر و صدا در همه جا. اما بلافاصله پس از این حس، زمان زیادی طول نمی‌کشد که متوجه می‌شوید این شلوغی و هرج و مرج دوستانه است. اگر اتفاقاً ایتالیایی باشید، سریعاً احساس سردرگمی می‌کنید. تهران بازارهای عجیب و غریبی دارد. هر چند در حومه‌های غیر مرکز شهر ساکت‌تر است اما در مکان‌هایی مانند مراکز خرید نزدیکی دریاچه آزادی بسیار مدرن است ؛ جایی که می‌توانید فکر کنید در پاریس هستید.

اوگو باردی ادامه می‌دهد: ایران کشوری بسیار دوستانه است. مردم محلی در اکثر نقاط جهان به طور عادی قادرند گردشگران خارجی واقعی را از تصویری که تلویزیون به آنها ارائه می‌دهد جدا کنند. بیشتر مردم در همه جا اگر احساس تهدید نکنند یا احساس نکنند که مورد کلاهبرداری یا سرقت قرار می‌گیرند، دوستانه رفتار خواهند کرد. اگر به عنوان یک گردشگر، به روشی دوستانه به آنها نزدیک شوید تقریباً همیشه به همان روش تلافی می‌کنند. در ایران، اغلب دولت‌های غربی (و البته به دلایل منطقی) به عنوان دولت‌های شیطانی تلقی می‌شوند اما این موضوع برای گردشگران خارجی صدق نمی‌کند.

این گردشگر ایتالیایی در ادامه می‌گوید: فقط برای اینکه شما را با منش ایرانی‌ها آشنا کنم ماجرایی را تعریف می‌کنم. من با همسرم در یک رستوران محلی اما عالی در خیابان میرزا کوچک خان تهران نشسته بودیم. با مشتری دیگر که ایرانی و مهندس عمران بود آشنا شدیم. او وقتی فهمید که ما قصد بازدید از موزه آبگینه را داریم ما را همراهی کرد و حتی اصرار داشت که هزینه بلیت‌های ما را نیز بپردازد. این تنها نمونه در تجربه ما در تهران نبود. این رفتار دوستانه ایرانی‌ها حتی با گردشگران آمریکایی (که دولت‌شان در ایران با لقب شیطان بزرگ شناخته می‌شود) هم انجام می‌شود.  

اوگو باردی می‌گوید: برای یک خارجی ممکن است تشخیص تنش‌های اجتماعی زیرپوستی مشکل باشد اما آنچه می‌توانم بگویم این است که در تهران برخلاف بسیاری از شهرهای غربی هیچ وضعیت و کنترل امنیتی سنگینی ندیدیم. ما حتی از جلوی محل سکونت رئیس جمهوری (حسن روحانی) در یک ساختمان منطقه شمالی تهران رد شدیم. به نظر می‌رسید امنیت اقامتگاه رئیس جمهوری ایران فقط با تعدادی پلیس که در اطراف ساختمان مستقر هستند تامین می‌شود. البته ممکن است اقدامات امنیتی غیرقابل مشاهده دیگری نیز در این مکان وجود داشته باشد که برای ما قابل تشخیص نبود. اما نکته چشمگیر این است که به نظر می‌رسد در حوزه امنیتی نگرانی جدی ندارند.

این استاد ایتالیایی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره سفر به ایران به زنان ایرانی و حجابشان اشاره می‌کند و می‌گوید: نکته بارزی که یک فرد غربی درباره ایران به ذهن می‌آورد دقیقاً مانند همه کشورهای اسلامی، وضعیت زنان است. ایران و عربستان سعودی احتمالاً تنها کشورهای جهان هستند که هنوز طبق قانون سنت اسلامی پوشش حجاب اسلامی زنان را اجرا می‌کنند. با این حال به نظر می‌رسید دوره کنترل‌های پلیسی حجاب زنان در ایران بسر آمده باشد.

او در این زمینه ادامه می‌دهد: اگر زنی در ایران دوست دارد چادری سیاه بپوشد که باعث شود مانند یک راهبه اروپایی به نظر برسد آزاد است و این کار را انجام می‌دهد اما بیشتر زنان ایرانی حداقل در تهران تمایل دارند قوانین را به صورت خلاقانه تفسیر کنند. آنها یک روسری سبک و غالبا روشن به عنوان نمادی از حجاب روی سر خود می‌اندازند که فقط نیمه‌ای از سر آنها را می‌پوشاند. لباس زنان نیز غالبا رنگی است و به طور گسترده «جین» می‌پوشند. همسرم می‌گفت که پس از گذشت چند روز در تهران احساس راحتی در پوشیدن حجاب دارد و حتی در اواخر به طور عجیبی احساس می‌کرد به اروپا بازگشته است.

این گردشگر ایتالیایی و استاد دانشگاه فلورانس با بیان اینکه تأثیرات مشاهدات ما در طول یک هفته ممکن است به شدت گمراه کننده باشد می‌گوید: آنچه من از نظر ساختار اجتماعی ایران ذکر کردم با داده‌ها مطابقت دارد. زنان در ایران از نظر مشارکت در نیروی کار همچنان اقلیت هستند اما نقششان در مقایسه با سایر کشورهای خاورمیانه مهم‌تر و بزرگ‌تر است. ضمن اینکه به نظر می‌رسد شکاف جنسیتی در ایران به سرعت در حال پر شدن است. البته ایران یک کشور نسبتاً فقیر از نظر تولید ناخالص داخلی به ازای هر نفر (PPP) است ؛ تقریباً به اندازه نیمی از ایتالیا و یک سوم ارزش ایالات متحده را در اختیار دارد. با این وجود از نظر برابری اجتماعی با در نظر گرفتن شاخص‌هایی چون «ضریب جینی» ایران از ایالات متحده بهتر است؛ اگرچه به خوبی ایتالیا نخواهد بود. ایرانیان همچنین از خدمات بهداشت عمومی مطلبوبی برخوردارند.

اوگو باردی با بیان اینکه اسلام جزئی از فرهنگ ملی ایران است به تقارن زمان حضورش در ایران با ایام اربعین اشاره می‌کند و می‌گوید: بازدید از ایران در زمان مراسم اربعین به شما درک بیشتری درباره اهمیت برخی آداب و رسوم دینی می‌دهد. شما نیازی نیست یک مسلمان باشید تا بفهمید که احساسات اینها چقدر عمیق است. سنت‌ها اجرا می‌شوند و چقدر جذاب می‌توانند باشند. با این وجود، معتقدم جامعه فعلی ایران به طرز چشمگیری «عرفی» است. من نمی‌توانم با کمیت مشخص درباره این فرضیه سخن بگویم، فقط آن را به عنوان یک تصور شخصی مطرح کردم. 

ترجمه: عصر ایران