چمدان :  دامن یانگ این پیشنهاد را در دیدار امروز خود با سید محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری مطرح کرد.
یانگ از سازمان دولتی میراث فرهنگی و موسسه ملی باستان شناسی زیر آب چین به عنوان دو سازمانی نام برد که در کشور چین در زمینه میراث فرهنگی فعالیت می کنند.

به گفته وی، همه کارهای مربوط در زمینه میراث فرهنگی اعم از مرمت، حفاظت، باستان شناسی در سازمان دولتی میراث فرهنگی چین انجام می شود.

او همچنین از وجود دپارتمانی در سازمان دولتی میراث فرهنگی خبر داد که در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی فعال است.

یانگ با اشاره به این که موسسه ملی باستان شناسی زیر آب چین به طور مستقیم با سازمان دولتی میراث فرهنگی کار می کند، گفت: این موسسه از نظر ساختاری شبیه موسسه ملی زیر آب فرانسه است با این تفاوت که موسسه فرانسوی زیرنظر وزیر فرهنگ فعالیت می کند.
او در ادامه میراث فرهنگی تاریخی سیراف را بسیار درخشان دانست و  خواستار فعالیت در بخش ساحلی و داخل آب یکی از دو منطقه مهرویان و نجیروم شد.

او افزود: نجیروم از نظر باستان شناسی بسیار بکر است و تاکنون کسی در آنجا کار نکرده است.

رییس موسسه ملی میراث فرهنگی زیرآب چین، مهرویان را نیز به این دلیل بسیار مهم دانست و گفت: همه لایه نگاری های مربوط به قرون 9 تا 15 بندر مهرویان حاکی از تداوم وجود سفال های سلادون (سفال های چینی سبز رنگ) است این در حالی است که کمتر کسی تاکنون روی این منطقه کار کرده است.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وی در ادامه خواستار تبادل دانشجو و کارشناس بین ایران و چین در راستای مطالعات بیشتر در حوزه های مختلف باستان شناسی شد.

او با اشاره به سابقه بلند مدت رابطه ایران و چین گفت: دانش آموزان چینی در کتاب های درسی درباره این رابطه می اموزند به طور مثال در کتاب ها از سکه های نقره ایرانی نام برده می شود.

او ابراز امیدواری کرد : همکاری های مشترک ایران و چین بتواند شناخت، تفاهم و دوستی را حداقل بین دانشمندان دو کشور بیشتر کند.

لزوم همکاری های مشترک بین چین و ایران

سید محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در سخنانی با اشاره به سابقه طولانی ارتباطات ایران و چین گفت: این در حالی است که متاسفانه در قرون اخیر تقریبا ارتباطات این دو کشور قطع بوده است.

او با تاکید بر لزوم رفع این فراموشی گفت: زدودن این فراموشی با همکاری های مشترک بین دو کشور امکان پذیر خواهد شد.
او در ادامه توضیحاتی درباره فعالیت های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری داد و گفت: این پژوهشگاه در همه رشته های مرتبط با موضوع میراث فرهنگی فعالیت می کند.

بهشتی با اشاره به این که جمع پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تقریبا همه فعالیت های مرتبط با میراث فرهنگی را پوشش می دهند، گفت: این در حالی است که معاونت میراث فرهنگی اغلب در زمینه حفاظت و معرفی کار می کند و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عهده دار پژوهش است.

او باستان شناسی، زبان های باستانی، گویش های رایج، کتیبه ها و متون، تاریخ معماری و شهرسازی، مردم شناسی، پژوهش درباره حفاظت، میراث طبیعی و هنرهای سنتی را جمله رشته های مورد پژوهش در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد و افزود: همه موضوعاتی که از زوایای مختلف به نوعی به موضوع میراث فرهنگی اعم از ملموس و غیرملموس می پردازد، در حوزه فعالیت پژوهشگاه محسوب می شود.

او با بیان این نکته که همکاری ایران و چین می تواند تنها به باستان شناسی زیر آب محدود نباشد، گفت: اگر چین آمادگی داشته باشد ما علاقمند هستیم در همه زمینه های یاد شده با چین همکاری های مشترک داشته باشیم.

بهشتی با اشاره به این که بخش قابل توجهی از ارتباطات ایران و چین، دریایی بوده است،یکی از زمینه های مهم همکاری دو کشور را در زمینه باستان شناسی به ویژه باستان شناسی زیر آب دانست و گفت: همکاری در زمینه باستان شناسی زیر آب در ایران یا باستان شناسی زیر آب در چین الویت دارد.

وی کشور ایران را در زمینه باستان شناسی زیر آب بسیار جوان دانست و گفت: باید توانمندی های خود را در این زمینه افزایش دهیم و همکاری مشترک با چین در قالب انعقاد تفاهمنامه و تعریف پروژه ها برای توسعه باستان شناسی زیر آب بسیار کمک کننده خواهد بود.

 ایجاد پایگاهی از  دریای عمان تا خلیج فارس

محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراق فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم در سخنانی با اشاره به انجام تحقیقات اندک از سواحل عمان تا خلیج فارس، برلزوم گسترش این بررسی ها تاکید کرد و گفت: امروزه در حالی بحث توسعه و طرح های عمرانی موجود در این مناطق مطرح می شود که هنوز شناخت اندکی از این مناطق داریم.

او تاکید بر اهمیت میراث زیر آب و میراث دریا گفت: این دو با هم در ارتباط بوده و برای فهم و شناخت آنها باید توامان زیرآب و کنار ساحل را مورد بررسی و مطالعه قرار داد.

او با اشاره به عضویت ایران در کنوانسیون میراث زیرآبی یونسکو، از اختصاص بودجه ای ویژه برای توسعه فعالیت ها در حوزه میراث دریا و زیرآب و برگزاری کارگاه های مختلف در سطح منطقه و جهانی خبر داد.

طالبیان با اشاره به فعالیت های چندرشته ای در پایگاه ها گفت: در حال حاضر بیش از 90 پایگاه در حال فعالیت هستند.

او همچنین از ایجاد پایگاهی از  دریای عمان تا خلیج فارس خبر داد و گفت: سه پایگاه زیر نظر این پایگاه در استان های سیستان و بلوچستان( احتمالا در چابهار) ، بوشهر (احتمالا در کنگ) و هرمزگان( احتمالا در سیراف) فعالیت خواهند داشت.

 باستان شناسی زیر آب در ایران

حسین توفیقیان باستان شناسی که کاوش های باستان شناسی در سواحل دریای خزر و خلیج فارس انجام داده است، نیز در این دیدار با اشاره به بررسی های انجام شده باستان شناسی و غواصی در سیراف گفت: در این بررسی ها تعدادی لنگرهای سطحی به دست آمد و هیچ گونه معماری یا بقایای معماری کشف نشد.

او از بررسی سواحل بوشهر در تابستان سال گذشته خبر داد و گفت : در این بررسی پراکندگی سفال و تعداد زیادی سفال شاخص دوره ساسانی شناسایی شد که در حال مطالعه است.

وی با اشاره به کشف یک نمونه لنگر سنگی و خمره ها گفت: سفال های اژدری در بندر مهرویان، سیراف و بندر ریگ وجود داشتند.
توفیقیان درباره نوشته های روی سفال ها نیز گفت: فردی که این سفال ها را قیراندود کرده علایمی را روی این سفال گذاشته است که هم اکنون در حال بررسی ان هستیم.

او در ادامه به شناسایی خمره تدفین در گورستان شهاب بوشهر اشاره کرد.

این باستان شناس درباره بررسی جزایر هنگام، هرمز، لارک و قشم گفت: سواحل پیرامون قلعه پرتقالی بررسی ابتدایی و تعدادی کشتی های فلزی و گلوله های فلاخن پیدا شد که اخرین یادگاری های جنگ یک ماهه امام قلی خان سردار صفوی با نیروهای پرتقالی بود که در آب های خلیج فارس شناسایی شد.

او به بررسی بند میزان شوشتر به کمک غواصان حرفه ای و گزوه باستان شناسی زیرآب و مشخص کردن آسیب های وارده روی نقشه اشاره کرد.

توفیقیان افزود: با توجه به شکاف دیواره غربی دریاچه تخت سلیمان، ما بررسی های زیر آب را برای تخمین احتمال خطر از داخل آب بررسی کردیم که خوشبختانه مشکلی وجود نداشت.

وی با اشاره به بالا و پایین رفتن سطح آب در حوزه دریای خزر و نبود بادهای منظم گفت: تاریخ دریانوردی در این دریاچه شفاف نیست و نیاز به تحقیقات بیشتری است چرا که براساس منابع تاریخی قبل از دوره صفویه تجارت و کشتیرانی در این دریاچه نداریم.

او افزود: مطالعات باستان شناسی زیرآب دریای خزر بیشتر در کشور آذربایجان  بوده است و در بخش ایرانی پراکندگی چند کشتی شکسته در خط ساحل و بنادر تاریخی را داریم.

توفیقیان در ادامه به توضیح بررسی های انجام شده روی کشتی ها پرداخت و افزود: کشتی قورق، نخستین کشتی شناسایی شده در دریاچه کاسپین است که کارهای مطالعاتی روی آن انجام شده است و تاریخ گذاری آن براساس منایع تاریخی می تواند از صفویه تا قاجار باشد.

این باستان شناس با اشاره به مطالعه قایق های سنتی در سواحل دریای مازندران، از شناسایی یک و نیم کیلومتر از دیوار تمیشه در داخل خلیج گرگان خبر داد و گفت: این شناسایی نتیجه مطالعات تیم مشترک دیوار بزرگ گرگان با یک گروه انگلیسی و بررسی ژئوفیزیک خشکی و دیوار زیر آب گرگان بود.

وی به کشتی رافائل در جنوب ایران اشاره کرد و گفت: این کشتی با 286 متر طول و 13 طبقه به تایتانیک ایران معروف است که قبل از انقلاب خریداری و زمان جنگ مورد اصابت قرار می گیرد و در نهایت به دلیل یک تصادف هم اکنون در عمق 7 تا 32 متر خلیج فارس روبه روی شهر بوشهر زیر آب است و تبدیل به یک کلونی بسیار بزرگ برای محیط زیست شده است.

او در ادامه بر لزوم پیشگیری از تخریب بیشتر این کشتی به عنوان یک اثر منحصر به فرد تاکید کرد.

توفیقیان به نخستین ناو جنگی ایران در دوره ناصرالدین شاه به نام پرسپولیس نیز اشاره کرد که توسط نیرو دریایی بیرون اورده و هم اکنون در محوطه پادگان نیرو دریایی در وضعیت نامساعد قرار گرفته است.