پس از آنکه روسیه در شهریور ماه امسال اعلام کرد که ویزای مسکو (و نه سنت پترزبورگ) برای گردشگرانی که گروهی به این کشور سفر کنند لغو می‌شود، ایران هم درصدد برآمده تا این اقدام را گسترده‌تر کرده و در سال جدید میلادی تفاهمنامه ای را با این کشور در زمینه لغو روادید امضا کند. در پی آن وزیر میراث فرهنگی در طرحی جدید می‌خواهد تا روابط گردشگری این دو کشور تقویت شده و گردشگران روس بیشتری به ایران بیایند گردشگرانی خشک و رسمی و آفتاب ندیده که به زعم برخی از فعالان این حوزه، ایران را خوب نمی‌شناسند پس باید برای آنها درباره ایران فرهنگی، دارای آب و هوای مناسب و آفتابی و امن تبلیغ کرد. اما چگونه؟

وزیر میراث فرهنگی وظیفه تبلیغ ایران در روسیه را به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود به نام شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی ایران سپرده است. حالا این شرکت دست به کار شده و یک شرکت مشاوره‌ای را به کار گرفته تا مطالعه کند سلایق و علایق روس‌ها چیست. آنها هم به این نتیجه رسیده اند که اسکی یکی از دلفریب ترین جاذبه‌ها برای روس‌هاست پس جایی مانند پیست اسکی دیزین که به پایتخت هم نزدیک است می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد.

اما سواحل دریاهای جنوب ایران نیز یکی از گزینه‌هایی است که می‌توان روی آن تبلیغ کرد از این جهت که مانعی برای حضور روس‌های سخت گیر در جزایر کیش و قشم وجود ندارد و آنها می‌توانند از آفتاب ساحلی این دریاها طبق قوانین ایران استفاده کنند. ایران هم که تنوع کوه و کوهستان از البرز تا زاگرس و قله دماوند را جزو جاذبه‌هایش دارد پس می‌ماند اینکه چطور این داشته‌ها در روسیه تبلیغ شود.

در این باره خشایار نیکزادفر مدیرعامل شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی توضیح داد : نصب بیلبوردهای خیابانی، برپایی نشست‌های B2B برگزاری همایش‌های گردشگری، شرکت در نمایشگاه‌های گردشگری خارجی، حضور در رسانه‌های روسی از جمله راه‌هایی است که می‌توان ایران را در این کشور تبلیغ کرد.

حالا مشاوران تبلیغاتی و گروه مشاوره شرکت ایرانگردی و جهانگردی در حال بررسی قیمت روش‌های مختلف تبلیغاتی در روسیه هستند. نیکزاد می‌گوید که هنوز نمی‌توانیم بگوییم چقدر هزینه برای تبلیغ نیاز داریم ولی می‌دانیم که حدود ۲۰ هزار ایرانی به روسیه می‌روند. از این راه می‌توان هزینه‌ها را تأمین کرد. اما چطور؟

گرفتن هزینه خروج هر گردشگر به مقصد روسیه

مدیرعامل این شرکت که می‌داند تبلیغ گردشگری یک کشور چقدر می‌تواند در کشور دیگر هزینه داشته باشد، یک راه را پیش رو گذاشته است. او می می‌گوید: بررسی کرده ایم که سه گروه آژانس مسافرتی داریم. آنهایی که گردشگر می‌برند آنهایی که صرفاً گردشگر می‌آورند و دفاتری که در هر دو حوزه کار می‌کنند. می‌توان از دفاتری که در حوزه خروج گردشگر کار می‌کنند مبلغی را گرفت و از این طریق هزینه‌ها را تأمین کرد. اکنون آژانس‌های مسافرتی از هر گردشگری که به روسیه می‌رود چیزی حدود ۱۲۰ دلار بابت ویزا و کارگزاری گرفته می‌شود. در صورتی که ویزای روسیه لغو شود، این هزینه نیز دیگر وجود نخواهد داشت. ما می‌توانیم از هر آژانس خروجی کار، به ازای خروج هر مسافر به روسیه ۳۰ دلار بگیریم. آژانسی هم که در هر دو حوزه ورودی و خروجی کار می‌کند ۱۵ دلار بابت هر فرد بپردازد. آژانسی هم که تنها در حوزه ورود گردشگر از روسیه فعالیت می‌کند از پرداخت این هزینه معاف شود. البته این عدد هنوز رسمی نیست و در حال محاسبه هستیم ولی می‌تواند بخشی از هزینه‌های این تبلیغات را تأمین کند. برای تبلیغات حد و حدودی را مشخص کرده و آن را به تعداد مسافران خروجی تقسیم می‌کنیم.

در واقع نیکزادفر می‌گوید که اگر ویزا لغو شود دیگر گردشگران ۱۲۰ دلار نمی‌پردازند بنابراین اگر به ازای خروج هر گردشگر حدود ۳۰ دلار از آژانس مسافرتی گرفته شود هزینه‌ای که قبلاً می‌بایست ۱۲۰ دلار می‌پرداختند الان به ۳۰ دلار کاهش می‌یابد. این به نفع گردشگران هم خواهد بود از یک طرف هزینه‌هایشان کاهش پیدا کرده از طرفی فعالان گردشگری می‌توانند از تبعات تبلیغ ایران در روسیه و جذب گردشگر روسی استفاده کنند.

وی در پاسخ به اینکه برای اجرای چنین طرحی در واقع هزینه‌ها را دفاتر از مسافران می‌گیرند توضیح می‌دهد: بستگی دارد از چه طرفی نگاه کنید از جایگاه ۲۰ هزار نفری که به روسیه می‌روند یا از جایگاه فعالان گردشگری؟ اگر در جایگاه مسافر به این طرح نگاه کنید می‌بینید که دیگر لازم نیست ۱۲۰ دلار بپردازید و این رقم تا ۳۰ دلار کاهش پیدا کرده ولی از جایگاه فعالان گردشگری اگر ببینید متوجه می‌شوید که هزینه تبلیغات گردشگری ایران از این طریق تأمین می‌شود. می دانم این دغدغه وجود دارد که این پول کجا هزینه شود این مسئله مهمی است. می‌توان این هزینه را شفاف اعلام کرد. حتی می‌توان این طرح را برای گردشگران خروجی به چین و عمان هم انجام داد.

اکنون دفاتر خدمات مسافرتی برای گرفتن یک ویزای گردشگری عادی از هر مسافر حدود دو میلیون و ۲۷۳ هزار تومان هزینه دریافت می‌کنند که اگر آن گردشگران مدارک لازم را به همراه داشته باشند برای سفر به مسکو باید به ویزا سنتر روسیه که کارگزار سفارت این کشور در ایران هست، ۱۱۳ دلار بپردازند که شامل ۸۰ دلار هزینه ویزا و ۳۳ دلار هزینه‌های جانبی آن می‌شود.

نمی‌توانیم گردشگران را به زور به ایران بفرستیم

پیش از این هم طرح‌هایی برای تبلیغ ایران در کشورهایی مانند روسیه اجرا شده بود اما ناتمام ماند. شاید یکی از دلایل آن هزینه‌های سنگین بود ولی این بار با چنین طرحی قرار است هزینه‌هایی برای همیشه از مسافران به روسیه گرفته شود که معلوم نیست تا چه زمانی به نام تبلیغ گردشگری ایران ادامه داشته باشد و آیا واقعاً در این زمینه هزینه خواهد شد یا نه. هزینه‌های که قرار است برای گردشگران سخت گیر روس خرج شود آنهایی که لوان جاگاریان، سفیر کشورشان در ایران می‌گوید: ما نمی‌توانیم به زور گردشگران را به ایران بفرستیم، ایران کشوری باستانی و تاریخی است، ولی اینجا محدودیت‌هایی وجود دارد. این محدودیت‌ها باعث می‌شود که روس‌ها، کشورهایی چون تایلند، امارات، اروپای جنوبی و ترکیه را ترجیح دهند. ما این محدودیت‌ها را درک می‌کنیم و آن را رعایت کرده و به آن احترام می‌گذاریم، ولی گردشگران ما ترجیح می‌دهند به جای دیگری سفر کنند.

هر چند که شرکت مادر تخصصی ایرانگردی و جهانگردی امید دارد که چنین طرحی اجرا شود اما تا اجرایی شدن آن راه پر پیچ و خم و درازی مانده است. پیش از این هم بارها طرح‌های مختلفی برای گسترش روابط گردشگری دو کشور ایران و روسیه داده شده بود از جمله برقراری پرواز کیش _مسکو ولی هیچ گاه به نتیجه نرسید با این وجود اما آنها در نظر دارند که در نمایشگاه گردشگری روسیه نیز شرکت کرده و این راه‌ها را هم امتحان کنند.

منبع : مهر