آذربایجان غربی در یک نگاه

مرکز این استان ارومیه است. در ادامه با برخی از جاذبه‌های گردشگری این استان آشنا می‌شویم.

۱- تخت سلیمان (یا آتشکده آذرگُشنَسب) نام محوطهٔ تاریخی بزرگی در نزدیکی تَکاب و روستای شهر تخت سلیمان (در گذشته نصرت‌آباد) در استان آذربایجان غربی و ۴۵ کیلومتری شمال شرقی این شهر است. گفته شده که تخت سلیمان همان «فره‌اسپه» پایتخت ایران اشکانی بوده‌است. تخت سلیمان بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام به‌شمار می‌رفت؛ اما در سال ۶۲۴ میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراتور رومیان، به ایران تخریب شد. آباقاخان برادرزاده هلاکوخان که به دین اسلام گرویده بود، بر روی ویرانه‌های تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشی‌هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده که امروزه در موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود.
 

تخت سلیمان اثر ثبت شده یونسکو | تکاب[/caption]

۲- چشمه کانی گراوان در استان آذربایجان غربی واقع است. یکی از جاذبه های مهم گردشگری شهرستان سردشت چشمه آب معدنی گراوان است که در فاصله ۲ کیلومتری شهرستان ربط و ۱۲ کیلومتری شمال شرقی شهرستان سردشت واقع شده است. کانی‌ گراوان از چشمه‌های آب معدنی است که املاح محلول در آن حداقل یک گرم در لیتر بالغ می‌شود. چشمه در کنار روستایی بنام کانی گویز در جنوب شرق حوضه زاب قرار گرفته که آب جوشان از آن بیرون می‌آید. این چشمه معدنی و گازدار است و حتی در امور پوست درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب چشمه پس از جریان در سطح زمین از خود موادی برجای می‌گذارد و به دنبال آن روز به روز بر حجم توده مخروطی شکل و زیبای آن افزوده می‌شود.

آب از نظر معالجه امراض جلدی شهرت داشته و خواص درمانی و بیوفیزیولوژیکی دارد. آب چشمه سرد و به علت شوری‌اش غیرقابل شرب است. چشمه گراوان علاوه بر این ویژگی‌های منحصر به فرد در طبیعتی زیبا و کنار رودخانه هرمزآباد واقع است. آن سوتر توده‌ای زیبا از جنگل‌های بلوط و چشمه پر آب کانی کُردان نیز در نزدیکی آن قرار دارند و هر ساله گردشگران زیادی را از اقصی نقاط کشور به خود جلب می‌کند.
 

چشمه کانی گراوان | سردشت[/caption]

 
۳- قره کلیسا؛ کلیسای تادئوس مقدس نام کلیسایی تاریخی در آذربایجان غربی است. این کلیسا در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی چالدران در کنار روستایی به همین نام واقع شده‌است. قره کلیسا در تاریخ ۷ ژوئیه ۲۰۰۸، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

قره کلیسا یا کلیسای طاطاووس از اماکن مذهبی ارامنه ایران است که چندین بار در ادوار مختلف تخریب و مجدداً بازسازی شده است. نخستین بار هنگام حمله چنگیزمغول بخش وسیعی از قره‌کلیسا تخریب شد، اما در زمان حکومت هلاکوخان، این کلیسا به همت خواجه نصیرالدین طوسی مرمت شد.

تکنیک و حجم پردازی در بنای قره کلیسا در نوبه خود از کم نظیرترین پرداخت‌های هنرهای تجسمی است. باتوجه به ویژگی‌های معماری در این بنای تاریخی، وجود دیوارهای دفاعی پیرامون کلیسا و ورودی اصلی آن، این بنا حکم قلعه نیز دارد. در چهار جهت قلعه پنج برج دیده بانی به شکل یک قوس قرار گرفته است.

این کلیسا به عنوان اولین کلیسای جامع جهان مسیحیت شناخته می‌شود. ارمنی‌های ایران هر سال در روزهای آخر تیرماه و هفته اول مرداد ماه (تاریخ مراسم هر ساله متغیر است، این مراسم در سال ۱۳۹۴ در ۲۷ تیر برگزار خواهد شد) که مصادف با قتل تادئوس مقدس و پیروان مسیحی اوست در قره کلیسا مراسم خاصی برپا می‌دارند. این مراسم با حضور ارمنیان و تعدادی از سفرای کشورهای مسیحی در ایران برگزار می‌شود.
 

قره کلیسا | چالدران[/caption]
 

۴- مناره شمس تبریزی مناره‌ای مربوط به سدهٔ ۶ ه. ق است و در خوی، بلوار شمس تبریزی، کوچه شمس واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ بهمن ۱۳۵۲ با شمارهٔ ثبت ۹۶۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این مناره در صحن آرامگاه شمس تبریزی از صوفیان و عارفان پرآوازه ایرانی است.

محمدعلی موحد، پژوهشگر و مورخ و مولوی‌شناس معاصر معتقد است که این مناره و آرامگاه بی‌تردید متعلق به شمس تبریزی است و این مزار دست‌کم از اوایل قرن نهم هجری قمری به نام شمس شناخته می‌شده‌است.

وی همچنین اسنادی را نقل می‌کند که بنا به آن‌ها سلطان سلیمان قانونی و مراد سوم طیّ حملات خود به آذربایجان برای زیارت تربت شمس به خوی رفته‌اند. موحد از قول مورخ رسمی عثمانی نقل می‌کند که: «اکنون مرقد حضرت شمس تبریزی، نوّرالله مرقده، در خوی است. شکر و سپاس خدا را که زیارت آن مرقد شریف میسر شد.»

وی همچنین بر این است که نامیدن مزاری در قونیه به نام مرقد شمس صرفاً جنبهٔ تبلیغات و منافع توریستی دارد.
 

مناره شمس تبریزی | سردشت[/caption]
 

۵- کلیسای ننه‌مریم یا حضرت مریم یا مارت مریم یا شرق‌آشور یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای ایران و جهان‌است و در شهر ارومیه قرار دارد. کلیسای ننه مریم به روایتی اولین کلیسای مشرق زمین به روایت دیگری دومین کلیسای قدیمی جهان پس از کلیسای بیت‌لحم فلسطین می‌باشد. تاریخ ساخت آن به سال ۳۲ میلادی برمی‌گردد و از کلیساهای قدیمی جهان به شمار می‌رود.

ساختمان کنونی کلیسای ننه مریم بویژه گنبدها، طاق‌ها و پایه‌های آن بر اساس نظر کارشناسان باستان‌شناسی متعلق به دوره ساسانی است و معماری داخلی آن آمیزه‌ای از معماری ساسانی و پارتی است.
 

کلیسا ننه مریم | ارومیه[/caption]