چمدان: پرونده جنگل‌های هیرکانیان (هیرکانی) در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی در باکو به نام جمهوری اسلامی ایران به ثبت جهانی رسید. قرار بود ایران و آذربایجان این پرونده را به صورت مشترک برای یونسکو ارسال کنند که به دلیل حل نشدن اختلافات میان دو کشور بر سر این پرونده، ایران پرونده جنگل‌های هیرکانیان را به صورت مستقل برای یونسکو ارسال کرد.

پیش از این هم آذربایجان پرونده جنگل‌های هیرکانی را به صورت مستقل برای یونسکو ارسال کرده بود که این پرونده از سوی یونسکو پذیرفته نشد و «دیفر» شد. در این جلسه هم نماینده آذربایجان به این مساله اشاره کرد و گفت این جنگل‌ها در دو کشور قرار دارد و از اینکه امکان ثبت مشترک آن به وجود نیامده است ابراز تاسف کرد و ابراز تمایل به اضافه شدن به این پرونده کرد.

جنگل‌های هیرکانی یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های زمین است که از آن به عنوان پدر جنگل‌های زمین یاد می‌شود. این جنگل‌ها با حدود ۲۰۰ هزار هکتار از کشور جمهوری آذربایجان آغاز می‌شود، در کرانه دریای خزر ادامه پیدا می‌کند و به استان گلستان می‌رسد. بیشتر مساحت این جنگل‌ها در ایران است.

نام جنگل‌های هیرکانی برگرفته از نام‌های قدیمی منطقه گرگان در استان گلستان است. اروپایی‌ها در گذشته نام قدیم گرگان را هیرکان می‌نامیدند که به مرکزیت گنبد بود و بخش‌هایی از سمنان مازندران و مناطق اطراف را در بر می‌گرفت که هیرکانیا نامیده می‌شد. این واژه بعدها به گرگان تبدیل شد که در برگیرنده دشت گرگان، خلیج گرگان و غیره بود.

به گزارش چمدان، محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی در پی ثبت جنگل‌های هیرکانی در چهل‌وسومین اجلاس میراث جهانی یونسکو در باکو گفت: می‌خواهیم سپاس ویژه‌ خود را از اعضای کمیته و همچنین IUCN که درخصوص نامزدی ما تصمیم‌گیری کردند ارائه کنیم. در سال 2016 بیابان لوت ثبت جهانی شد و حالا جنگل‌های هیرکانی؛ از بیابان تا جنگل، تنوع زیست‌بوم. این نقطه‌ تاریخی مهمی برای کشور ماست تا این گنجینه‌ طبیعی را به جهان معرفی کند. ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی افق جدیدی می‌گشاید که منجر به حفاظتی در سطح بالا برای جنگل‌ها و منظری تازه برای نسل‌های بعد خواهد شد.

معاون میراث فرهنگی کشور اضافه کرد: از تمام جوامع محلی در پنج استان ایران، بنیاد سوکو و همچنین کشور میزبان جمهوری آذربایجان برای میزبانی گرم و برگزاری این رویداد بزرگ سپاس‌گزارم. ما صمیمانه از جمهور آذربایجان دعوت می‌کنیم که به سایت میراث جهانی جنگل‌های هیرکانی بپیوندد.

[related-post id="193269"]

لحظه اعلام ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی را در ویدئوی زیر ببینید:

[video width="640" height="352" mp4="https://www.chamedanmag.com/oldwp/2019/07/2000.mp4"][/video]

[related-post id="232850"]

تصاویری از جنگل‌های هیرکانی که بر مانیتور محل اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو نقش بست را در زیر ببینید:

[caption id="attachment_232974" align="aligncenter" width="855"] جنگل‌های هیرکانی بازمانده دوران سوم زمین‌شناسی و عصر یخبندان و غنی از نظر گونه‌های بومی و باستانی، پوشش گیاهی و تنوع زیستی با نادرترین گونه‌های جنگلی جهان شامل 80 گونه درختی، 50 گونه درختچه ای، گونه های بومی (اندمیک) درختی و گونه‌های جانوری چون پلنگ، خرس، کل و بز، مرال و... است | این نوع جنگل‌ها در حالی که در اکثر نقاط اروپا و سیبری به دلیل سرما و یخبندان قادر به بقا نبوده‌اند و در حال حاضر فسیل‌هایی از آنها به جا مانده به دلیل اقلیم معتدل‌تر حاشیه دریای خزر به حیات خود ادامه داده‌اند ...[/caption]

[caption id="attachment_232975" align="aligncenter" width="855"]  درختان دیرزیست حدود 3 هزارساله با منبع غنی ژن در جنگل‌های هیرکانی وجود دارند | در حال حاضر جنگل‌های هیرکانی زیست‌بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است |۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای (مانند شمشاد و انجیلی) نیز در آن یافت می‌شود[/caption]

[caption id="attachment_232976" align="aligncenter" width="855"] 15 نقطه از جنگل هیرکانی شامل پارک ملی گلستان، جنگل ابر، جهان نما، بولا، جنگل الیمستان، جنگل واز، حوزه کجور نوشهر، چهارباغ چالوس، جنگل خشک‌داران، گشت رودخان، سیاه رودبار گیلان و منطقه حفاظت شده لیسار سایت‌های انتخابی برای ثبت در فهرست میراث جهانی است ...[/caption]

[related-post id="232887"]

حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران نیز که در اجلاس کمیته میراث جهانی در باکو حضور دارد در این زمینه گفت: دومین اثر بزرگ طبیعی ایران در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی در باکو با اکثریت آرا در فهرست میراث جهانی قرار گرفت. جنگل‌های هیرکانی در بخش‌هایی از ۵ استان قرار گرفته که به مردم این استان‌ها به خاطر ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی تبریک می‌گویم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران اضافه کرد: با ثبت جنگل‌های هیرکانی، یونسکو برای بیست و چهارمین بار به جهانی بودن میراث‌های تاریخی و طبیعی ایران ادای احترام کرد.

ایوبی با بیان اینکه از مردم می‌خواهم در نگهداری از میراث جهانی این سرزمین کوشا باشند، گفت: از هنرمندان کشور که با برگزاری نمایشگاه عکس و فیلم هیرکانی برای نخستین بار در فرایند ثبت میراث جهانی ایران نقش آفرین بودند، تشکر و قدردانی دارم.

وی با بیان اینکه بازرسان یونسکو با شرکت در نمایشگاه عکس هیرکانی که ۳۰ مهر ۱۳۹۷ به وسیله کمیسیون ملی یونسکو در ایران برگزار شد، توجه افکار عمومی به این میراث بزرگ را تأیید کردند گفت: به زودی کمیسیون ملی یونسکو در ایران و سازمان میراث فرهنگی، جشن ثبت هیرکانی را برگزار و از دست اندرکاران و از جمله هنرمندان تقدیر خواهد کرد.

[related-post id="232433"]

واکنش معاون رئیس جمهور به ثبت جهانی هیرکانی

علی‌اصغر مونسان در پیامی به مناسبت ثبت جهانی جنگل های هیرکانی نوشت: با تلاش پیگیرانه سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و همکاری خوب سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط، دومین اثر بزرگ طبیعی ایران در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو آذربایجان در فهرست جهانی قرار گرفت و افتخار بزرگ دیگری به نام ملت بزرگ ایران و نظام مقدس جمهوری اسلامی رقم خورد.

مونسان در پیام خود آورده است: با عنایت به اهمیت، عظمت و دیرینگی این جنگل‌ها، از نخستین روزهای تهیه این پرونده به‌نام ایران، مسئولان سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تمام توان خود را به‌کار بستند و خوشبختانه با تهیه یک پرونده جامع و قابل دفاع، رأی مثبت اعضای کمیته میراث جهانی را جلب نمودند. بی‌تردید این موفقیت بزرگ جایگاه و اعتبار جهانی ایران را در عرصه‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری بیش از پیش ارتقا خواهد بخشید و درعین‌حال استان‌های سمنان، گلستان، گیلان، مازندران و خراسان شمالی را به‌عنوان مسیر جنگل‌های هیرکانی، به مقاصد مهم گردشگری تبدیل خواهد کرد. هم‌زمانی این رویداد ارزنده را با دهه مبارک کرامت به فال نیک می‌گیرم و ثبت جنگل‌های هیرکانی را به‌عنوان بیست و چهارمین اثر جهانی کشورمان در فهرست یونسکو به مقام معظم رهبری، مسئولان خدوم و ملت بزرگ ایران اسلامی تبریک و تهنیت می گویم.

مونسان همچنین در صفحه توییتر خود نوشت: تبریک به همه هموطنان و قدردانی از فعالان میراث فرهنگی داخل و خارج از کشور که همکارانم را در ثبتی مهم حمایت کردند. با تلاش ملی و بین‌المللی در گیلان، مازندران، گلستان، سمنان، خراسان شمالی و مجموعه ستادی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری جنگل‌های هیرکانی ثبت جهانی شد.

[related-post id="232453"]

چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از دوشنبه ۱۰ تیر با حضور ۱۸۰ کشور از جمله ایران در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز به کار کرده است و امروز جمعه ۱۴ تیر پرونده ایران در این اجلاس بررسی شد.

ایران پیش از این دارای ۲۳ اثر تاریخی و طبیعی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است که شامل ۲۲ اثر تاریخی و یک اثر طبیعی (بیابان لوت) بود که با ثبت این پرونده تعداد آثار جهانی ایران به عدد ۲۴ رسید.

[caption id="attachment_232979" align="aligncenter" width="719"] تصویر خبر ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در توییتر یونسکو[/caption]