چمدان : خزه گیاه رایج در ایسلند است و بهطور فراوانی در مناطق کوهستانی و بهخصوص در دشتی گدازهای رشد میکند. دشتهای گدازهای به جلگههایی گفته میشود که در اثر حرکت مواد مذاب آتشفشانی (گدازهها) مسطح شدهاند. دشت گدازهای الدروان یکی از دشتهای گدازهای است که در سواحل جنوبی ایسلند قرار دارد و با خزه پوشیده شده است.
دشت گدازهای الدروان حاصل یکی از مخربترین فورانهای آتشفشانی ثبتشده در تاریخ است. این فوران بین سالهای 1783 و 1784 بیشاز 8 ماه بهطول انجامید. در فوران آتشفشان گریمسفوتن و فورانهای شکاف لاکی حدود 14 کیلومترمکعب گدازههای بازالتی جریان یافت و ابرهایی از گازهای سمی خاک را آلوده کرد و نیمی از گاوها، اسبها و سهچهارم گوسفندان منطقه را کشت. آنسال هیچ مزرعهای عمل نیامد و هیچ ماهی در دریا پیدا نشد و در اثر قحطی ناشیاز فوران، یکچهارم جمعیت انسانی منطقه جان باخت.
اما فوران شکاف لاکی تاثیرات وسیعتری برجای گذاشت. بهطوریکه در سالهای بعد از فوران، اقلیم سراسر نیمکره شمالی وخیم شد. در آمریکای شمالی، زمستان سال 1784 طولانیتر شد و این منطقه یکی از سردترین زمستانهای تاریخ را پشت سر گذاشت. بوران وسیعی مناطق جنوبی آمریکای شمالی را دربرگرفت و رودخانه میسیسیپی در نیو اورلئانز منجمد شد و تودههای یخ در خلیج مکزیک شکل گرفت.
غبار ناشی از فوران تا شرق نیمکره شمالی پیش رفت و از شدت بارانهای موسمی هند کاسته شد و درنتیجه خشکسالی و نابودی مزارع، هند را با مشکلات جدی مواجه کرد. در اثر این فوران در سال 1784 مصر با قحطی مواجه شد و حدود یکششم جمعیت این کشور جان باخت.
بدترین عواقب ناشی از این فوران در اروپا ثبت شد. این قاره در سال 1783 داغترین تابستان تاریخش را تجربه کرد. ابرهای سمی که در سراسر اروپا گسترده شد به مرگ دهها هزار نفر انجامید. بهطوریکه استنشاق این گازها، فقط در بریتانیا 23هزار مرگ برجای گذاشت و طوفانهای تندری شدید به مرگ دامها منجر شد.
پس از این تابستان گرم، زمستان بهشدت سرد شد و 8هزار نفر دیگر در انگلستان قربانی شدند. در بهار سال بعد، در آلمان و اروپای مرکزی سیلابهای مخرب جاری شد. در فرانسه، مزارع نابود شدند و فقر و قحطی حاصل از فوران ایسلند آتش انقلاب فرانسه بین سالهای 1789 تا 1799 را روشن کرد.
اما امروزه، عوارض ناشی از این فوران مهیب تمام شده و دشت گدازهای الدروان پوشیده از لایهای ستبر و سبز، چشماندازی آرامشبخش را به مردم منطقه و گردشگران عرضه میکند.
[related-post id="6130"]
[related-post id="6839"]
[related-post id="4902"]
کد خبر 7849