چمدان :  خبر و عکس‌های جابجایی حمام «آرتوکلو» در شهرستان جسن‌کیف استان باتمان ترکیه در رسانه‌ها بازتاب فراوانی داشت. این حمام که با آب‌گیری سد «ایلیسو» به زیر آب می‌رفت با تلاش مسئولین منطقه به‌ طور کامل از جایش بیرون آورده و بر روی چندین دستگاه کِشَنده مدولار جابجا شد تا از خطر نابودی در امان باشد. این حمام تاریخی بیش از پنج سده عمر داشت و وزنش 1600 تن بود.

 

[caption id="attachment_76696" align="aligncenter" width="1920"] حمام «آرتوکلو» در ترکیه که با آب‌گیری سد «ایلیسو» به زیر آب می‌رفت با تلاش مسئولین منطقه به‌ طور کامل جابجا شد تا از خطر نابودی در امان باشد[/caption]

 

مسئولین ترکیه از این دست کارها زیاد می‌کنند. چندی پیش یک اثر تاریخی دیگر هم در همین منطقه و به همین روش جابجا شده بود. هنگامی که ملی‌گرایی و میهن‌دوستی برای ترکیه‌ای‌ها ارزشمند باشد، بنابراین هر بخشی از تاریخ و هر بنای تاریخی هم برای‌شان ارزشمند خواهد بود. بیهوده نیست که جزو کشورهای کامیاب در زمینه گردشگری است.

مهر در گزاشی این اقدام میراث دوستانه ترکیه را با اقدمات میراث ستیزانه برخی مدیران کشورمان مقایسه کرده و نوشته است: وقتی این رفتار ترک‌ها را با رفتار مسئولین کشور خودمان در برخورد با بناهای تاریخی مقایسه کنیم. اندوهبار است. بگذارید نمونه‌ای مشابه بیاوریم: حمام «خسرو آغا» در شهر اصفهان.

خسرو آغا از خواجگان دربار شاه سلیمان صفوی بود که در کنار برادرش، علی قلی آغا، حمام‌های زیبایی در اصفهان بنا کردند. حمام خسرو آغا در نزدیکی میدان نقش جهان، روزگاری یکی از زیباترین حمام‌های اصفهان بود. اما در سال 1374 و به بهانه ساخت خیابان حکیم، بدون مجوز قانونی و برخلاف انتقادات و اعتراضات سازمان میراث فرهنگی، دوستداران میراث فرهنگی و مردم اصفهان آن را ویران کردند. آن هم در حالی‌که یک اثر ثبت‌شده ملی بود.

حکایت ویران کردن این حمام، بسیار جانسوز و البته تکراری است. در سال‌های آغازین انقلاب، عده‌ای به تصور اینکه اینجا مرکز فساد بوده است دیوارش را فرو می‌ریزد. میراث فرهنگی تلاش می‌کند حمام را بازسازی کند اما شهرداری اصفهان به بهانه کاهش ترافیک در منطقه تصمیم به ایجاد خیابان حکیم می‌گیرد و بنابراین اجازه بازسازی را به میراث نمی‌دهد.

[caption id="attachment_76698" align="aligncenter" width="1015"] جابجایی حمام تاریخی در ترکیه برای درامان ماندن از تخریب | هنگامی که ملی‌گرایی و میهن‌دوستی برای ترکیه‌ای‌ها ارزشمند باشد، بنابراین هر بخشی از تاریخ و هر بنای تاریخی هم برای‌شان ارزشمند خواهد بود[/caption]

این خیابان دقیقا باید از میان حمام تاریخی خسرو آغا بگذرد! میراث فرهنگی اصفهان مخالفت می‌کند اما در نیمه شب 23 فروردین 1374 به یکباره برق خیابان سپه قطع شده و چند دستگاه لودر متعلق به شهرداری به محل آمده و حمام را ویران می‌کنند. شهرداری روز بعد از ماجرا اظهار نا آگاهی می‌کند. کارشناسان میراث فرهنگی برای گردآوری ویرانه‌های حمام (آثاری همچون کاشی‌ها، تزئینات، سنگابه و...) به آنجا می‌روند اما شهرداری با قلدری تمام حتی اجازه این کار را هم نداده، کارشناسان را از محوطه بیرون کرده، ویرانه‌ها را بار کامیون‌ها کرده و می‌برد.

اکنون پس از 23 سال، مشخص شده خیابان حکیم نه تنها نتوانسته از ترافیک منطقه بکاهد، بلکه تنها حمام و بازار تاریخی آنجا را ویران کرده است. حالا قرار است ویرانه‌های حمام دوباره بازسازی شود. کسانی که گذرشان به اصفهان و میدان نقش جهانش افتاده باشد، حتما ویرانه‌های این بنا را در نبش خیابانهای سپه و حکیم دیده‌اند.

اکنون درستی سخن کارشناسان مشخص شده و قرار است دوباره برای بازسازی این حمام تاریخی هزینه شود. یکی از ویژگی‌های حمام خسرو آغا، تزئینات داخلی آن بود که پس از تخریب، همگی از بین رفتند و اکنون در بازسازی، دیگر خبری از آنها نخواهد بود.

هزینه این بازسازی دوباره از جیب مردم اصفهان و بلکه کل ایران تامین می‌شود. یکبار میراث‌شان را بدون هیچگونه پاسخگویی‌ ویران کردند و حالا دوباره با پول بیت‌المال می‌خواهند بازسازی کنند. اما هیچ کسی شهردار و مسئولین شهرداری وقت اصفهان که با گردن‌کشی و قانون‌گریزی این حمام را ویران کردند، مجازات نمی‌کند.

همین رویداد ویران کردن حمام توسط شهرداری به بهانه محل فساد بودن 20 سال پس از ویران کردن حمام خسرو آغا دوباره تکرار شد و این بار در دی ماه 1394 حمام «حاج کاظم» در خیابان مسجد سید را ویران کردند. مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان که نام خانوادگی «فرهنگ» را یدک می‌کشید، در گفتگو با رسانه‌ها مدعی شد که این حمام ارزش تاریخی نداشته و او هم از ثبت ملی شدنش آگاه نبوده است!

این تنها گوشه‌ای از بلاهایی است که بر سر میراث فرهنگی اصفهان به‌عنوان گردشگری‌ترین شهر ایران آمده و آب هم در دل مسئولین تکان نخورده است. بعد گلایه می‌کنیم چرا ایرانیان گردشگری ترکیه را رونق می‌بخشند، نه گردشگری خود ایران را. هرگاه مسئولین ما از مسئولین ترکیه درس گرفتند و میراث‌داران خوبی برای فرهنگ سرزمین‌مان بودند، می‌توانند گلایه‌مند باشند.
کد خبر 76651

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 3 =