طرح بزرگ بررسیها و مطالعات علوم میان رشتهای در باستانشناسی در محوطه و دشت پاسارگاد، توسط هیئت مشترک باستان شناسی ایران- فرانسه، با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده باستانشناسی، گروه باستانشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران، پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و دانشگاه لیون 2- مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه (CNRS) از تاریخ 25 مهر ماه 1396 تا 28 آبان ماه 1398 با مجوز رسمی از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور انجام شد.
کوروش محمدخانی - سرپرست ایرانی هیئت بررسی های میان رشته ای در باستان شناسی در این باره توضیح داد: این برنامه چهارمین فصل از برنامه پنج ساله تفاهم نامه مشترک بین ایران و فرانسه در این محوطه بود که از سال 1394 آغاز شده است. هدف اصلی در مطالعات این هیئت مشترک، شناخت بهتر محوطه میراث جهانی پاسارگاد، شناسایی حدود پاسارگاد در دوره هخامنشیان، بدست آوردن دید کلی از سیستم احتمالی شهرسازی، پژوهش بر روی سیستم مدیریت آب و هیدرولوژی در دوره هخامنشی، بازسازی پوشش گیاهی باغ پاسارگاد به عنوان یکی از اولین باغهای باستانی از طریق مطالعات دیرین اقلیم شناسی، مطالعه چشم انداز پاسارگاد در دشت مرغاب و حفاظت بهتر از آثار این محوطه است.
او تأکید کرد: جهت مطالعات گسترده میان رشته ای در این محوطه از متخصصین مختلفی در علوم تلفیقی باستانشناسی از جمله : ژئوفیزیک، دیرین اقلیمشناسی، باستان گیاهشناسی، زمین باستانشناسی، هیدرولوژی، سنجش از دور و عکاسی هوایی، نقشه برداری در کنار باستان شناسان بهره گرفته شد.
این باستان شناس با توضیح این که در این فصل از پژوهشها، بررسیهای آرکئوژئوفیزیک با استفاده از روش مغناطیسسنجی و یک روش جدید الکترومغناطیس با استفاده از دستگاه CMD، بررسی توموگرافی- ژئوالکتریک و سونداژ الکتریکی در پاسارگاد استفاده شد، افزود: در این فصل از فعالیتها حدود 25 هکتار از محوطه پاسارگاد مورد بررسی آرکئوژئوفیزیکی به روش مغناطیسسنجی و الکترومغناطیسی قرار گرفت. با انجام این فصل قسمت بزرگی از نقشه مغناطیسی محوطه حفاظت شده پاسارگاد تکمیل شد.
او افزود: در این فصل علاوه بر تکمیل تر کردن نقشه مغناطیسی منطقه باغ پاسارگاد، گسترش بررسی های مغناطیسی به طرف آرامگاه کورش ادامه داده شد، تا از وجود و یا عدم وجود ساختارهای زیر سطحی در بین کاخها و آرامگاه کورش اطمینان حاصل شود.
محمد خانی با اعلام این که نتایج اولیه در این بخش منجر به کشف دو ساختار جدید ناشناخته شد، تأکید کرد: از دوره و چگونگی این ساختارها تا تکمیل شدن مطالعات نمی توان صحبتی به میان آورد. کشف این ساختارهای جدید در این قسمت از محوطه پاسارگاد بسیار مهم است، زیراکه تاکنون هیچ اطلاعاتی از ساختارهای موجود در این قسمت بدست نیامده بوده است.
وی تصریح کرد: برای تعیین عمق و چگونگی شکل استخر آب جنوب شرقی محوطه که قبلا در بررسی های مغناطیسی کشف شده بود، بررسیهای ژئوالکتریک و توموگرافی این محدوده توسط همکاران آلمانی و ایرانی هیئت مشترک انجام شد. همچنین برای تعیین عمق کانالهای آب باغ نیز، سونداژهای الکتریکی چندی در باغ سلطنتی صورت گرفت.
سرپرست ایرانی هیئت بررسی های میان رشته ای در باستان شناسی با اشاره به این که برای مطالعات گیاه باستانشناسی و گرده شناسی، نمونه برداری های چندی از محوطه پاسارگاد انجام شده است، توضیح داد: هدف از این مطالعات بازسازی پوشش گیاهی باغ سلطنتی پاسارگاد است. نتایج اولیه مطالعات گرده شناسی و گیاه باستانشناسی در محوطه، حکایت از وجود گرده در لای ههایی رسوبی دارد که منجر به پیگیری ادامه مطالعات و بررسی های دیرین اقلیم شناسی در این قسمت شد.
وی با اعلام این که مطالعات آزمایشگاهی در دانشگاه تور، مارسی و لیون فرانسه انجام خواهد شد، گفت: مطالعات زمین باستانشناسی در محوطه و دشت پاساگاد نیز با حضور متخصصانی از ایران و فرانسه پیگیری شد و نمونه برداریهای مختلفی از تراسهای رودخانه پولوار صورت پذیرفت. همچنین مطالعات لندسکیپ/ چشم انداز باستانشناسی دشت پاسارگاد با حضور متخصصان باستانشناسی چشم انداز از ایران، فرانسه و ایتالیا دنبال شد.
محمدخانی افزود: بررسیهای باستان شناسی و چشم انداز تدفینی دشت پاسارگاد و سیستم مدیریت آب و هیدرولوژی دشت در قالب مطالعات چشم انداز دنبال شد. در این فصل بررسی های توپوگرافی باستان شناسی محوطه حفاظت شده پاسارگاد هم دنبال شد و نقشه دقیق توپوگرافی باستان شناسی محوطه تکمیل شد. همچنین بررسی های توپوگرافی در دشت پاسارگاد نیز انجام شد و نقشه های دقیقی تهیه شد.
به گزارش چمدان، بررسیهای علوم میان رشته ای در باستان شناسی در محوطه میراث جهانی پاسارگاد یکی از بزرگترین طرح های در دست اجرای سازمان میراث فرهنگی کشور است که با حضور متخصصان ایرانی و بین المللی انجام می شود. بررسی های آرکئوژئوفیزیکی در این محوطه از سال 1378 به سرپرستی دکتر رمی بوشارلا آغاز شده است. در دور دوم تفاهم نامه مشترک میان دانشگاه لیون 2 فرانسه و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور سرپرستی پژوهشها به عهده دکتر کورش محمدخانی از دانشگاه شهید بهشتی تهران و دکتر سباستین گندت از مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه، دانشگاه لیون 2 است. این تفاهم نامه پنج ساله از سال 1394 آغاز شده و تا سال 1399 ادامه خواهد داشت.
نظر شما