فیزیک ذرات شاخه‌ای از علم فیزیک است که امروزه به‌لطف کشف ذرات جدید بیش از همیشه شناخته شده است و اکنون وارد پروژه میان‌رشته‌ عظیمی شده که قادر است از اسرار باستان‌شناختی اهرام مصر پرده بردارد.

چمدان">چمدان : فیزیکدانان، مهندسان و باستان‌شناسان شرکت‌کننده در این پژوه که «ماموریت اسکن اهرام» (ScanPyramids Mission) نام دارد با کمک ذراتی کیهانی با نام «میون» فضایی مخفی برای تدفین یا برای نگهداری جواهرات را کشف کردند.

این دانشمندان که نتایج کشف جدیدشان را در نشریه تخصصی نیچر منتشر کرده‌اند از شیوه‌ای با عنوان «تکنیک مکان‌نگاری میونی» استفاده کردند.

مکان‌نگاری میونی، شیوه‌ای است که به دانشمندان اجازه می‌دهد میون‌ها (نوعی از ذرات باردار مشابه الکترون‌ها) را ردیابی کنند. میون‌ها زمانی شکل می‌گیرند که پرتوهای کیهانی با ذرات دیگر حاضر در جو زمین برخورد کنند. پرتوهای کیهانی ذراتی هستند که از خورشید یا سایر ستاره‌ها و اجرام آسمانی به زمین می‌تابند.
 

چشم‌انداز هوایی سه‌بعدی از هرم خئوپس. Photograph: ScanPyramids mission[/caption]

 

میون‌ها قادرند از میان ماده عبور کنند و با این‌کار انرژی از دست بدهند و زوال یابند و به ذرات دیگر برای مثال به الکترون یا نوترینوی میونی تبدیل شوند. در مسیر حرکت میون‌ها از جو به سطح زمین، هرچه ماده‌ای که به آن برخورد می‌کنند چگال‌تر (متراکم‌تر) باشد این ذرات سریع‌تر زوال می‌یابند. به‌همین‌دلیل با قراردادن حسگر ردیاب میون در پایه ساختمان‌هایی چون اهرام مصر می‌توان فهمید چه قسمتی از ساختمان پُر (با ردیابی میون‌های کمتر) و چه قسمتی از ساختمان خالی (با ردیابی میون‌های بیشتر) است.

با شیوه مکان‌یابی میونی نمی‌توان پی به شکل دقیق اتاقی برد که به‌تازگی در هرم بزرگ جیزه (خئوپس) کشف شده است اما این بررسی‌ها نشان می‌دهد که این اتاق روی گالری بزرگ قرار دارد. گالری بزرگ، بزرگ‌ترین راهروی درون هرم با ۵۰ متر طول، یک متر عرض و ۸ متر ارتفاع است که اتاق ملکه و اتاق شاه را به هم وصل می‌کند. برپایه اندازه‌گیری‌ها حفره‌ای که کشف شده باید ابعادی مشابه ابعاد گالری بزرگ داشته باشد. باوجوداین، مهدی طیوبی، جانشین مدیر ماموریت اسکن اهرام از واژه «خالی» برای شرح این فضا استفاده می‌کند زیرا به‌اعتقاد او این منطقه خالی هیچ شباهتی به اتاق یا راهرو ندارد.

گروهی از پژوهشگران ماموریت اسکن اهرام، باکمک فناوری واقعیت افزوده درحال بازسازی جزیئات هرم خئوپس هستند

ماموریت اسکن اهرام

ماموریت اسکن اهرام دو سال پیش در آبان ۱۳۹۴ (اکتبر ۲۰۱۵) آغاز و بلافاصله نتایج اولیه آن منتشر شد. این ماموریت با حضور گروهی بین‌المللی متشکل از دانشمندان دانشگاه قاهره در مصر، دانشگاه لاوال در کانادا و دانشگاه ناگویا در ژاپن به سرپرستی «موسسه فرانسوی میراث، نوآوری و حفاظت» (HIP) اجرا می‌شود. این پژوهشگران در آن‌زمان با استفاده از فناوری‌های نوآورانه‌ای ازجمله حرارت‌سنجی فروسرخ، تصویرسنجی، اسکن لیزری، بازسازی سه‌بعدی و مکان‌یابی میونی تولیدشده با پرتوهای کیهانی به شیوه‌ای غیرهجومی موفق شدند چند «ناهنجاری حرارتی» را در هرم بزرگ خئوپس در مصر شناسایی کنند. در بررسی‌های حرارت‌سنجی مشخص شد که دمای سه سنگ بزرگ واقع در پایه این هرم، همسطح خاک روبه سوی شرقی، دمای بالاتری نسبت به سنگ‌های پیرامون‌شان دارند.
 

چند «ناهنجاری حرارتی» در هرم بزرگ خئوپس در مصر که سال ۲۰۱۵ کشف شد. در آن‌زمان، در بررسی‌های حرارت‌سنجی مشخص شد که دمای سه سنگ بزرگ واقع در پایه این هرم، همسطح خاک روبه سوی شرقی، دمای بالاتری نسبت به سنگ‌های پیرامون‌شان دارند

از سه هرم بزرگ جیزه، هرم خئوپس همه بزرگ‌تر است. این هرم که در فاصله ۲۰ کیلومتری از شهر قاهره قرار دارد با ۱۴۶.۵ متر ارتفاع حدود ۳ هزار و ۸۰۰ سال مرتفع‌ترین سازه دست‌ساز بشر بود. خئوپس در مدت ۲۰ سال بین سال‌های ۲۵۸۰ تا ۲۵۶۰ پیش‌ازمیلاد با حدود ۲.۳میلیون بلوک سنگی و وزن تقریبی ۵.۹میلیون تن ساخته‌ ‌شده ‌است.

برای دستیابی به این نتایج، کاوشگران با استفاده از حرارت‌سنجی فروسرخ این بناهای تاریخی را در طول روز زمانی که خورشید آن‌ها را گرم می‌کرد رصد کردند و سپس بار دیگر در مدت شب و این‌بار زمانی که بلوک‌های سنگی سرد می‌شدند این‌کار را تکرار کردند.

هدف از پروژه اسکن اهرام که از ۲۵ اکتبر (۳ آبان ۱۳۹۴) آغاز شد جست‌وجوی مکان‌های تاکنون ناشناخته درون این سازه‌های عظیم باستانی است و نتایجی که درطول دو سال اخیر از آن منتشر شده‌ است نشان می‌دهد که در این راه بسیار موفق بوده‌اند.

علاوه بر جیزه، این ماموریت در سایت «دهشور» واقع در کرانه غربی رود نیل در ۴۰ کیلومتری جنوب قاهره پایتخت مصر، پژوهش‌های دیگری را روی هرم جنوبی با عنوان «بنِت» و هرم شمالی با عنوان «احمر» انجام می‌دهد. هر دو هرم به‌دست فرعون «سنفرو» (۲۵۵۱-۲۵۷۵ پیش‌ازمیلاد) ساخته شده‌اند. این فرعون بنیانگذار سلسله چهارم پادشاهی مصر باستان است. دوران حکومت پادشاهان سلسله چهارم به «عصر اهرام» معروف است.

هرم بزرگ خئوپس متعلق به خئوپس یا خوفو ساخته شده است. خئوپس، دومین فرعون از سلسله چهارم فرعون‌های مصر باستان و جانشین سنفرو است که حدود ۲۳ سال بین سال‌های ۲۵۸۹ تا ۲۵۶۶ پیش‌ازمیلاد بر تخت سلطنت تکیه داشته است.

کد خبر 4415

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 6 =