این دانشمندان در اردن بقایای زغالی‌شده نان بدون مخمری را کشف کردند که داخل تنور پخته شده است.
انسان از حدود 10 هزار سال قبل در دوره نوسنگی کشاورزی و تلاش برای تولید غذا با کاشتن غلات و پرورش دام را آغاز کرد. این بدان‌معنی است که چهار هزار سال پیش‌از آغاز کشاورزی این نان پخته شده است.
این دانشمندان یک‌صد جزء سوخته‌شده نان را پیدا کردند و 24 جزء آن را با برای شناسایی زیرساختارها و ذراتشان با میکروسکوپ الکترونیکی بررسی کردند.
آمایا آرانس اوتائگوی، استاد دانشگاه گپنهاگ دراین‌خصوص توضیح می‌دهد: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که برای تولید این نان اول دانه‌ها آسیاب و سپس الک شده‌اند و قبل‌از اینکه پخته شوند خمیر شده‌اند. این دانه‌ها که مربوط به قبل‌از عصر کشاورزی‌اند نمونه وحشی جو، گندم تک‌دانه و جو دوسر امروزی هستند. گام بعدی ما ارزیابی این مسئله است که آیا تولید و مصرف نان در پیدایش کاشت غلات تاثیر گذاشته است یا خیر.»
این بقایای سوخته نان در محوطه باستان‌شناختی شوبایکا 1 در شمال‌شرقی اردن کشف شد. باستان‌شناس انگلیسی آلیسون بتس در دهه 90 این محوطه را کشف کرد و در کاوش‌هایش دو ساختمان را که خیلی خوب حفظ شده بودند پیدا کرد. دانشمندان دانشگاه کپنهاگ بین سال‌های 2012 تا 2015 کاوش‌های مربوط به این نان را انجام دادند و علاوه‌بر بقایای نان سوخته، استخوان حیوانات، آثاری از گیاهان و دستگاه‌های سنگی را پیدا کردند.
تاکنون قدیمی‌ترین نانی که پیدا شده بود حدود 9 هزار سال قدمت دارد و مربوط به ترکیه است.
نظر شما