چمدان: نسرین قهرمانی سرپرست هیات کاوش با بیان اینکه کلیبر در 170 کیلومتری شمال شرقی استان آذربایجان شرقی واقع شده است گفت: طی عملیات نجات بخشی آثار در معرض خطر سد و با توجه به درخواست آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی در فصل اول مقرر شد بدون انعقاد قرارداد و با پرداخت هزینه‌های مربوط به کاوش مطالعات باستان شناختی کورگان‌ها انجام یابد و کاوش‌های فصول بعدی با انعقاد قرارداد فی مابین پژوهشگاه میراث فرهنگی و آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی تداوم یابد.

وی ادامه داد: با عدم موافقت آب منطقه‌ای برای انعقاد قرارداد و به جهت با ارزش بودن مطالعات فصل اول، فصل دوم با کمک‌های مردمی و با موافقت و مجوز رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.

قهرمانی با اشاره به اینکه کورگان‌های شاهلیق و قره داشلی 1 و 2 که در جنوب روستای نوجه ده و غرب روستای پیغام واقع شده‌اند شواهدی مبنی بر سنت جسدسوزی در هزاره اول پیش از میلاد دارد گفت : هر سه کورگان در اندازه‌های 18 ×20، 15 × 16 و 7 × 8 متر بیانگر این سنت بودند.

این باستان شناس خاطرنشان ساخت: با آزمایش‌هایی که بر روی خاکستر بدست آمده از این کورگان‌ها انجام خواهد گرفت این نظریه پذیرفته یا رد خواهد شد.

به گفته سرپرست هیأت کاوش، این کورگان‌ها متعلق به اقوام اسکیت یا سکا است و همانگونه که هرودوت توصیف می‌کند سکاها به گورستان‌های خود بیش از همه دارایی خویش ارج می‌نهادند.

او افزود: آیین تدفین، رسم فوق‌العاده مرموز و باشکوهی بوده که با زحمت بسیار فراوانی انجام می‌گرفته که این کورگان‌ها اسنادی در اثبات مدعای مورخین در این خصوص است.

این باستان شناس گفت: در بزرگترین کورگان به نام «شاهلیق» وجود 20 لایه سنگ چین، شن و ماسه و گل کوبیده حکایت از انجام این رسم پرتشریفات دارد.

او با اشاره به اینکه ابزارهای سنگی یافت شده بیانگر این است که این کورگان‌ها با زحمت و دقت فراوان برپا می‌شدند گفت: به جهت وسعت این کورگان نیاز به یک فصل کاوش مجدد دارد.

وی با بیان اینکه در کورگانی دیگر که از آن نیز خاکستر بدست آمده سنت قربانی مشاهده شد افزود: چهار کودک تکه تکه شده در سطح بالای خاکستر بین یک سنگ چین منظم دفن شده بودند.

قهرمانی گفت: جنسیت دو کودک مونث و جنسیت دو کودک دیگر به جهت متلاشی بودن قابل شناسایی نبود.

این باستان شناس با اشاره به اینکه با توجه به سنگ ساب آرایش، سنجاق‌های مفرغی زنانه به نظر می‌آید این کورگان متعلق به یک بانو باشد گفت: اشیاء بدست آمده شامل پیکرک‌های کوچک سفالی، ژتون‌های سفالی، سنگ ابسیدین، سرباره‌های آهن، سنجاق‌های مفرغی، قاب‌های بازی و قطعات سفال، دندان‌های اسب و تدفین جانوری است که به صورت نذورات به متوفی هدیه شده است.

وی افزود: آریایی‌هایی که اجساد مردگان خود را می‌سوزاندند به این اعتقاد داشتند که جسم مرده همراه با روح او به وسیله ایزد آتش، روانه جهان دیگر می‌شود.