۳۰ ساله بود که در شرکت ابزارسازی مورس مسئول بخش جنگ افزارها شد. ۳۶ ساله بود که در شرکت خودش برای ارتش فرانسه در جنگ جهانی اول نارنجک می‌ساخت. ۴۱ ساله بود که کارخانه سیتروئن را پایه‌گذاری کرد و در این راه چنان خلاق بود که به سرعت چهارمین تولیدکننده خودرو در جهان به شمار آمد.
۴۷ ساله بود که تبلیغی از سیتروئن را روی برج ایفل توسط ۲۰۰ هزار چراغ نئون ساماندهی کرد. این تبلیغ در رکوردهای گینس ثبت شده است. از دیگر تبلیغات سیتروئن می‌توان به گذر از صحرای بزرگ آفریقا، رفتن از الجزایر به کنیا و سفر از بیروت به پکن اشاره کرد.
[caption id="attachment_232683" align="aligncenter" width="700"]
سیتروئن ۴۷ ساله بود که تبلیغی از خودروسازی سیتروئن را روی برج ایفل توسط ۲۰۰ هزار چراغ نئون ساماندهی کرد. این تبلیغ در رکوردهای گینس ثبت شده است[/caption]
دویچه وله نوشته است: او با ماشین‌های کوچک جهانی را در تصرف گرفته بود. این رویداد بعدها همزمان با رواج پیکان ایران ناسیونال در ایران و رقابت ژیان با آن بود. ژیان در فرانسوی «دوشوو» به معنی دو اسب بود. این ماشین به دلیل مصرف کمش طرفداران زیادی در جهان و به ویژه در اصفهان ایران داشت. نمونه‌های ابتدایی ژیان با هندل روشن می‌شد و یک چراغ داشت. بعدها دوچراغه و دارای استارت و آینه شد. این خودرو سالیان درازی با همکاری کارخانه سایپا در ایران مونتاژ می‌شد.
خودروهای سیتروئن در مسابقات اتومبیلرانی نیز نتایج چشمگیری داشتند. در فدراسیون جهانی اتوموبیلرانی سه قهرمانی سیتروئن ثبت شده است.
سیتروئن به دلیل تبلیغات زیاد، بهای ارزان و سرمایه گذاری‌های بسیار دچار مشکل مالی و ورشکستگی شد و این امر باعث ادغام چند شرکت خودروسازی و در نهایت خریداری سهم زیادی از این کارخانه توسط کارخانه پژو فرانسه شد.
به گزارش چمدان، در نزدیکی رود سن در پاریس به نام آندره سیتروئن باغ عمومی زیبایی در محل پیشین کارخانه‌اش ایجاد شده است. پارک آندره سیتروئن (Parc André Citroën) یکی از پارک‌های مدرن پاریس است که در مجاورت رود سن در مکان قبلی خودروسازی سیتروئن واقع شده است. این پارک، چندین فواره‌ی رقصان، آبشار، حوض، باغ‌های متنوع و خانه‌های شیشه‌ای را دربرمی‌گیرد. همچنین گردشگران می‌توانند در این پارک سوار بالن بزرگ و ثابت آن شوید و به دورنمای جاذبه‌هایی همچون کلیسای ساکره کور و نوتردام دسترسی داشته باشند.
فرانسه در دهه 1980 در پاسخ به توسعه و رشد کنترل نشده صنایع در شهرها که کیفیت زیست محیطى و حیات اجتماعى شهروندان را مخدوش کرده بود، سیاستى براى نوسازى شهرى در نظر گرفت که جنبه‌هاى کالبدى، اقتصادى و اجتماعى را به طور هم زمان در بر می‌گرفت. پارک آندره سیتروئن نتیجه این سیاست و نقطه آغازى براى این بازسازی‌ها بود. هدف طرح تبدیل فضاى آلوده و رها شده شهرى به یک فضاى سالم و اجتماعى بود.
امروز پارک سیتروئن در قلب پاریس به عنوان نمادى از طراحى پست مدرن در دنیا شناخته می‌شود و مکانى مناسب براى درک کانسپت‌هاى اکولوژیک «ژیل کلمان» به ویژه ایده «باغ در حرکت» اوست. «ژیل کلمان» به عنوان طراح قسمت شمالى پارک سیتروئن، ایده‌هاى ناب طراحى منظرش را در قسمت‌هاى مختلف پارک شامل باغ سفید و باغ سیاه، باغ حواس، باغ در حرکت و دو گلخانه بزرگ به نمایش می‌گذارد.
برخورد اکولوژیک کلمان با پارک در تضاد با رویکرد سخت معمارانه «آندره پرووست» اثرى ماندگار را در تاریخ معمارى منظر بر جاى گذاشته است.
[caption id="attachment_232662" align="aligncenter" width="742"]
تأكيد مديريت شهرى پاريس بر آن بود كه پروژه پارك سيتروئن بايد بازتاب شهر پاريس باشد و در عين آنكه به باغ‌هاي فرانسوي و يا انگليسي و خصوصا باغ لوكزامبورگ شباهت داشته باشد انديشه‌هاى معاصر را نيز تبيين كند[/caption]
[caption id="attachment_232661" align="aligncenter" width="3264"]
در اين پارك، چهار مفهوم كلى معمارى، عناصر مصنوع، حركت و طبيعت نشان داده شده است و گردشگران در حالى كه از ابتدا تا انتهاى پارك حركت مى‌كنند اين مفاهيم را در مى‌يابند[/caption]
[caption id="attachment_232660" align="aligncenter" width="1024"]
محور مورب ميانى در فضاى منعطف چمن يك مسير عبورى ايجاد مى‌كند و بخش‌هاى مختلف پارك را به هم مى‌پيوندد [/caption]
[caption id="attachment_232659" align="aligncenter" width="630"]
یکی از دو گلخانه موجود در پارك سيتروئن در این تصویر مشخص است[/caption]
[caption id="attachment_232658" align="aligncenter" width="630"]
در سال 1972 كارخانه اتومبيل سازى سيتروئن به خارج از شهر پاريس منتقل شد. وجود كارخانه در مركز پاريس، ســبب به وجود آمدن كاربري‌هايي نامتناسب با بافت شهر مانند انبار كالاها، ايستگاه حمل بار، كارگاه ها و... شده بود | با انتقال كارخانه، ايده مديريت شهرى، احداث يك پــارك عظيم با تعدادي دفتر كار و كاربري مسكوني در آن سايت بود | آنچه حاصل شد، يك پروژه 74 ميليون دلارى بود كه موفق‌ترين پارك عمومى در پاريس از زمان امپراتورى دوم محسوب مى‌شد. پارك در سال 1992 گشايش يافت. نتيجه تلفيق ايده‌هاى دو معمار، پاركى شد كه فضاهاى آن نيز كاملا از يكديگر متمايزند[/caption]
[caption id="attachment_232657" align="aligncenter" width="750"]
گیاهان در منظره پردازى فضاهاى گوناگون به صورت هرس شده و يا به شكل طبيعی به كار رفته‌اند | گردشگران مجذوب این نوع فضای سبز می‌شوند[/caption]
[caption id="attachment_232664" align="aligncenter" width="630"]
موفقيت پارك سيتروئن در سمبل‌هاى هميشه زنده آن است. همه عناصر پارك تخيل گردشگران را برمى‌انگيزاند به گونه‌اى که مى‌توانند با ديدن گياهان حاره‌اى در گلخانه‌ها به استراليا سفر كنند و يا همه حواس خود و خاطرات مرتبط با آنها را به ياد بياورند | اما وجــود خود پارك مهمترين عنصر تخيل برانگيز آن است. وجود آن در يك زمين آلوده صنعتى يادآور آن است كه چه چيزى غايب بوده و آن مفهوم غايب چگونه امروز متولد شده است[/caption]
[caption id="attachment_232665" align="aligncenter" width="730"]
6 باغ حواس در بخش شرقى چمن وسيع مركزى پارک سیتروئن قرار گرفته‌اند. طراح پارک در اين 6 باغ، 6 حواس انسان شامل بينايى، بويايى، شنوايى، چشايى، بساوايى و حس ششم را مخاطب قرار داده و در هر يك از اين‌ها فرصتى براى تجربه هر يك از اين حواس فراهم كرده اســت | در باغ بويايى گياهانى كاشته شده‌اند كه حس بويايى انسان را تحريك مى‌كنند. در اين باغ فرد در موقعيتى قرار مى‌گيرد كه بتواند رايحه‌هاى مختلف را درك كند | در باغ بينايى گياهانى با برگ‌ها و بدنه‌هاى نقره‌اى كاشته شده‌اند | در باغ چشايى، درختان ميوه مانند سيب و آلبالو كاشته شده‌اند | سه باغ آخر با گياهانى پوشيده شده‌اند كه رنگ آنها در ارتباط با يكى از حواس انســان قرار مى‌گيرد: نارنجى براى لامسه، سبز براى شنوايى و طلايى براى حس ششـم[/caption]
[caption id="attachment_232666" align="aligncenter" width="1000"]
پلازا و باغ ورودى اصلى پارك در قسمت جنوبى آن قرار دارد كه در ميان ساختمان‌هاى ادارى و مسكونى احاطه شده و بيشتر به صــورت يك فضاى شهرى و نه يك پارك جدا از شهر مشهود است. اين ايده به شكل پلازا تقويت مى‌شود كه در آن خطوطى با هندسه قوى حاكم است. در اين قسمت فضاهاى مستطيل شكل با ابعاد و عمق‌هاى مختلف وجود دارد[/caption]
[caption id="attachment_232668" align="aligncenter" width="1024"]
گردشگران می‌توانند در این پارک سوار بالن بزرگ و ثابت آن شوید و به دورنمای جاذبه‌هایی همچون کلیسای ساکره کور و نوتردام دسترسی داشته باشند[/caption]
[caption id="attachment_232679" align="aligncenter" width="516"]
باغ در حركت ؛ در اين باغ دانه‌هاى گياهان پاشيده مى‌شوند، درختان كاشته مى‌شوند و سپس به حال خود رها مى‌شوند تا آن طور كه دوست دارند رشد كنند. آنها در هر جهتى حركت مى‌كنند و كنترل و هرس نمى‌شوند | در اين باغ هيچ مسيرى براى حركت مشخص نشده است و افراد مى‌توانند راه خود را آن گونه كه دوست دارند برگزينند[/caption]
[caption id="attachment_232670" align="aligncenter" width="1500"]
این پارک چندین فواره رقصان، آبشار، حوض، باغ‌های متنوع و خانه‌های شیشه‌ای را دربرمی‌گیرد[/caption]
[caption id="attachment_232677" align="aligncenter" width="800"]
در انتهاى باغ، ورودى يك مسير پياده وجود دارد كه به استخر آب مى‌رسد. در اين قسمت مسير اصلى حركت وجود دارد كه به صورت مورب از شــمال شرقى به جنوب غربى ســايت مى‌رود. در نگاه نخست، اين مسير پياده خارج از پارك به نظر مى‌رسد و مانند خدشه‌اى است بر چهره‌اى كه بدون آن مى‌توانست زيبا باشد. اما در تجربه نزديك، اين مسير نشان دهنده نبوغ طراحى است. اين مســير در واقع كليه فضاهاى جذاب پارك را به يكديگر پيوند مى‌دهد و امكان ورود و خروج آزادانه از هر كدام از آنها را براى گردشگران فراهم مى‌سازد و به ايده «حركت» نيز جان مى‌بخشد. اين مسير همچنين باغ‌هايى چون ورساى را به خاطر مى‌آورد. در انتهاى مسير به طرف شــمال راه باريك شده و انســان را به فضاى چمن وسيع مركزى هدايت مى‌كند[/caption]
[caption id="attachment_232676" align="aligncenter" width="1755"]
هركدام از باغ‌های پارک سیتروئن به وسيله يك كانال آب از ديگرى جدا شده است[/caption]
[caption id="attachment_232674" align="aligncenter" width="800"]
آخرين جاذبه پارك سیتروئن كه در كنار محور مورب ميانى و قبل از خروجى آن قرار گرفته است «باغ در حركت» اسـت | اين باغ در تضاد با فضاهاى ديگر پارك قرار دارد. بيشتر فضاهاى پارك مملو از اشكال هندسى، پرچين‌هاى هرس شده، لبه‌هاى مشخص و دسترسى‌هاى كاملا مشهود هستند | فضاى چمن مركزى، گلخانه‌ها، آب نماها و باغ‌هاى حواس به دقت مورد مراقبت و نگهدارى قرار مى‌گيرند ولى باغ در حركت فضايى متفاوت دارد | در اين باغ دانه‌هاى گياهان پاشيده مى‌شوند، درختان كاشته مى‌شوند و سپس به حال خود رها مى‌شوند تا آن طور كه دوست دارند رشد كنند. آنها در هر جهتى حركت مى‌كنند و كنترل و هرس نمى‌شوند. در اين فضا گونه‌هاى مختلف گياهان با يكديگر برابر هستند به طورى كه هركدام مى‌توانند سهم خود را از هوا و خورشيد داشته باشند. فرآيند مرگ و تولد نيز در جريان است و تعادل را برقرار مى‌سازد. بامبوها، گل‌هاى رز، علف‌ها و ... در اينجا به حال خود رها شــده‌اند و حتى گندم و غلات نيز در اين فضا وجود دارند ... | در اين باغ هيچ مسيرى براى حركت مشخص نشده است و افراد مى‌توانند راه خود را آن گونه كه دوست دارند برگزينند [/caption]
[caption id="attachment_232673" align="aligncenter" width="1024"]
پارک آندره سیتروئن یکی از پارک‌های مطرح پاریس است که در مجاورت رود سن واقع شده است[/caption]
[caption id="attachment_232672" align="aligncenter" width="1000"]
مکانی که برای سوار شدن گردشگران بر بالن پارک سیتروئن در نظر گرفته شده است[/caption]
[caption id="attachment_232671" align="aligncenter" width="1280"]
تصویر پاریس که توسط از بالن پارک سیتروئن گرفته شده است[/caption]
[caption id="attachment_232663" align="aligncenter" width="2362"]
تفریح گردشگران و کودکان کنار فواره‌های پارک سیتروئن[/caption]
- منبع: 1- دویچه وله | 2- بخش‌هایی از مقاله مژده مهدوی‌مقدم کارشناس ارشد معماری منظر
نظر شما