واژه پلازا در ادبیات شهرداری تهران از زمان پروژه میدان ولیعصر به صورت جدی سر زبان‌ها افتاد. احسان رنجبر عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس تهران در این باره می‌گوید: استفاده از واژه پلازا در پروژه ولیعصر به صورت ناآگاهانه انجام شد چرا که معادل فارسی پلازا در فرهنگ ایرانی همان «میدان» و «میدانچه» است. در نتیجه محصول شکل گرفته در میدان ولیعصر نه پلازای غربی است نه میدانچه ایرانی. کلمه پلازا ریشه اسپانیایی دارد و مکانی است برای جمع شدن، گردهمایی، دیدارهای روزمره و تعاملات اجتماعی که ماهیت این فضا سکون است یعنی جایی برای درنگ و نشستن.
وی می‌گوید: هر فرهنگی در دنیا نیز اصطلاح خاص خود برای این چنین فضاهایی دارد به طوریکه در ایران، کشوری چند فرهنگی، شهرهای مختلف واژه‌های خاصی همچون لرد در (یزد) و فتاحه در (کاشان) دارند که گونه‌هایی از پلازا یا میدان هستند. به عبارت دیگر می‌توان گفت خیابان و میدان به عنوان مهمترین فضاهای شهری مطرح هستند و بهتر است نهادهای مدیریت شهری در استفاده از واژه‌ها و مفاهیم آنها دقت بیشتری به خرج دهند.
[caption id="attachment_199007" align="aligncenter" width="1100"]
نمونه‌های مرجع و شاخص پلازاهای اروپایی در قرون وسطی شکل گرفته و بعد از آن در دوره‌های بعدی چون رنسانس و ... تکامل یافته و بنا بر ادبیات و فرهنگ آن شهر ، نامی بر روی آن گذاشته شده است به طوری که در اسپانیا پلازا، در ایتالیا پیازا و در ادبیات ما نیز میدان و میدانچه است | از مصادیق شاخص این فضاها می‌توان به پیازا کامپو در سیه نا ایتالیا، پلازا مایور در مادرید اسپانیا و میدان نقش جهان در ایران اشاره کرد[/caption]
این عضو هیات علمی دانشگاه، پیدایش پلازا را همزمان با نخستین دوره‌های تاریخ شهرنشینی می‌داند و می‌گوید: نمونه‌های مرجع و شاخص پلازاهای اروپایی در قرون وسطی شکل گرفته و بعد از آن در دوره‌های بعدی چون رنسانس و ...تکامل یافته است و بنا بر ادبیات و فرهنگ آن شهر ، نامی بر روی آن گذاشته شد؛ به طوری که در اسپانیا پلازا، در ایتالیا پیازا و در ادبیات ما نیز میدان و میدانچه است و از مصادیق شاخص این فضاها در سه کشور ایران، ایتالیا و اسپانیا می‌توان به پیازا کامپو در سیه نا ایتالیا (Piazza del Campo)، پلازا مایور در مادرید اسپانیا (Plaza Mayor) و میدان نقش جهان در ایران اشاره کرد.
عضو هیات علمی گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس تهران در ادامه صحبت‌هایش به مفهوم میدان و استفاده نادرست از واژه میدان در شهرهای ایران اشاره می‌کند و می‌گوید: آنچه که «فلکه» نام دارد و محل تقاطع چند خیابان بوده و غلبه حرکت خودرو در آن است، از آن با نام میدان یاد می‌شود. در حالی که باید گفت آنها میدان نیستند بلکه تنها فلکه هستند. البته در شهرهای جنوب ایران خصوصا در شهر شیراز از همان اسم فلکه استفاده شده است. در حقیقت می‌توان گفت این استفاده نادرست از واژه میدان در برخی فضاها، سبب به فراموشی سپردن مفهوم اصیل میدان شده است.
وی که چند پیش با ایسنا گفتگو کرده است می‌گوید: میدان فضایی است که غلبه حرکت در آن غلبه پیاده باشد، البته ممکن است بخشی از آن به سواره یا به عبارت دیگر حمل و نقل عمومی اختصاص یابد؛ اما بیشتر حضور پیاده به چشم می خورد. از طرفی میدان محلی برای سکون، تعاملات اجتماعی، دیدارهای روزمره و چهره به چهره است که کاربری های مختلف، تجاری، سیاسی، اجتماعی، مذهبی و آیینی حول آن قرار گرفته و پاسخگوی نیازهای روزمره مردم است.
[caption id="attachment_231368" align="aligncenter" width="1200"]
آمفی‌تئاتر روزباز، فضای سبز، فضای مکث و ... در پلازای هفت تیر دیده شده است | شهروندان و مسافران می‌توانند پس از بیرون آمدن از متروی هفت تیر که محل تلاقی خطوط یک و ۶ است از این فضای پلاز دیدن کنند[/caption]
[related-post id="191387"]
به گزارش چمدان، مهندس صفا صبوری دیلمی معاون فنی عمرانی شهرداری تهران به افتتاح یک پلازای جدید در تهران اشاره کرد و گفت: یکی از بزرگترین فضاهایی که بیش از دو دهه به کارگاه تبدیل شده بود، میدان هفت تیر است که این کارگاه در اشغال متروی تهران بود و به یکی از کارگاه‌های تامین بتن تبدیل شده بود که آلودگی صوتی و بصری زیادی را در میدان هفت تیر ایجاد کرده بود.
وی با بیان اینکه ۷۰۰۰ مترمربع از مساحت میدان هفت تیر در اشغال این کارگاه بود، ادامه داد: در زیر این فضا اتصال خطوط ۶۹ و یک مترو قرار داشت و به همین دلیل این میدان می‌توانست به یک پلازای شهری تبدیل شود.
صبوری دیلمی با بیان اینکه در اطراف پلازای هفت تیر، خیابان کریم‌خان و راسته‌های فرهنگی قرار دارد، گفت: راسته‌های فرهنگی اطراف می‌تواند به توسعه این پلازا کمک کند و پلازای میدان هفت تیر می‌تواند مبدا خوبی باشد و کارکرد فرهنگی - اجتماعی برای شهر داشته باشد.
وی با بیان اینکه آمفی‌تئاتر روزباز، فضای سبز، فضای مکث و غیره در این پلازا دیده شده است، گفت: شهروندان می‌توانند پس از بیرون آمدن از متروی هفت تیر که محل تلاقی خطوط یک و ۶ است، از این فضای پلاز دیدن کنند.
معاون فنی عمرانی شهرداری تهران با بیان اینکه براساس برنامه‌ریزی انجام شده، قرار شده این پروژه در اوایل تیر ماه افتتاح شود، اظهار کرد: خوشبختانه توانستیم این پروژه را در موعد مقرر به سرانجام برسانیم و در هفته جاری این پلازا افتتاح می‌شود.
وی در مورد فضای سبز طراحی شده برای این پلازا نیز اظهار کرد: آماده‌سازی فضای سبز روی پلازای هفت تیر یکی از مسائل اساسی بود، چرا که در زیر پلازا خطوط مترو قرار دارند و باید فضای سبز به گونه‌ای طراحی می‌شد که آب اضافی، زهکش شده و فضای مابین ایستگاه مترو و فضای سبز پلازا عایق‌بندی مضاعف می‌شد.
معاون فنی – عمرانی شهرداری تهران با بیان اینکه فضای سبز به گونه‌ای طراحی شده که آب مورد استفاده در فضای سبز به مترو نفوذ نکند، خاطرنشان کرد: این پروژه برای استفاده معلولین و افراد کم‌توان نیز مناسب‌سازی شده است و افراد کم‌توان می‌توانند از این فضا به خوبی استفاده کنند.
[related-post id="190427"]
[related-post id="223164"]
نظر شما