چمدان: کوبه وسیله‌ای فلزی بوده که در قسمت بیرونی در نصب می‌کردند. این وسیله در ابعاد و اشکال مختلف ساخته می‌شده به طوری که جنس بعضی از آن‌ها از برنج و بعضی دیگر از آهن یا فلزات دیگر بودند.

در بعضی از درها از دو مدل مختلف کوبه‌ استفاده می‌شود که یکی به شکل چکش و دیگری به شکل حلقه است. صدای ایجاد شده از برخورد کوبه چکش بم است که توسط مردها استفاده می‌شده و صدای ایجاد شده از کوبه حلقه مانند زیر بوده و توسط زنان استفاده می‌شده است. اینگونه صاحب‌ خانه متوجه جنسیت مراجعه‌ کننده می‌شده است.

معمولا کوبه‌هایی که در لنگه سمت راست نصب می‌شدند به شکل سر شیر، مشت گره کرده یا اشکالی از این قبیل بودند و به نسبت کوبه‌های سمت چپ سنگین‌تر به همین دلیل صدایی بم‌تر داشتند. که اگر مردی بر خانه‌ای مهمان می‌شد این کوبه را می‌کوفت تا اهالی خانه بدانند که مردی پشت در است. کوبه‌های مردانه معمولا به نام درکو شناخته می‌شدند.

اما کوبه‌هایی که بر لنگه سمت چپ می‌نشستند، کوبه‌هایی ظریف به شکل انگشتان دست یا فرشته بودند که وقتی نواخته می‌شدند صدایی زیرتر تولید می‌کردند و اهل خانه را از وجود بانویی در پشت در مطلع می‌کردند. کوبه‌های مخصوص بانوان را ئَلکه به معنی حلقه می‌نامیدند.

نمونه‌هایی از این درها و کوبه‌های آنها را ببینید:





















عکس‌ها: ایرنا