چمدان: سریال بحث برانگیر چرنوبیل که این روزها محافل فرهنگی و سیاسی را درگیر خود کرده است روایتی مستند از فاجعه‌ای هولناک است که بیش از سه دهه از وقوع آن می‌گذرد.

سریال چرنوبیل که موفق شده جایگاه نخست رده‌بندی بهترین سریال‌های تلویزیونی (با کسب امتیاز ۹.۷ از ۱۰ با نظر حدود ۱۵۰ هزار کاربر) در سایت آی‌ام‌دی‌بی را کسب کند توجهات زیادی را در ایران نیز برانگیخته است. حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور با یک توییت به موضوع این سریال ورود کرد: «تماشا و عبرت گرفتن از مینی‌سریال چرنوبیل برای اهالی سیاست و دولت و حکومت بسیار مناسب است. عصاره‌اش این سوال تکان‌دهنده‌است: تاوان دروغ چیست؟ What is the cost of lie».

داستان سریال در مورد فاجعه واقعی و تاریخی «چرنوبیل» است. فاجعه چرنوبیل بزرگترین حادثه اتمی و غیرعمدی در طول تاریخ است که در نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوکراین و در سال ۱۹۸۶ رخ داد. در این حادثه حدود ۵ میلیون نفر آسیب دیدند و در حدود ۵ هزار واحد مسکونی به دلیل پراکنده شدن ذرات رادیواکتیو در روسیه سفید، اوکراین و فدراسیون روسیه آلوده شدند.

اثرات این فاجعه علاوه بر اوکراین و فدراسیون روسیه در سایر کشورها (فنلاند، سوئد، نروژ، لهستان، انگلستان) نیز احساس شد. این آلودگی در زمان وقوع (می ۱۹۸۶) در تمامی کشورهای نیمکره جنوبی، در اقیانوس‌های آرام، آتلانتیک و منجمد شمالی نیز مشاهده شده بود.

سریال چرنوبیل از ساعات آغازین بامداد روز ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ برابر با ۶ اردیبهشت ۱۳۶۵ شروع می‌شود. یعنی دقیقاً زمانی که انفجارها رخ داد. داستان از اینجا شروع می‌شود و پس از شرح لحظه به لحظه فاجعه، ابعاد آن گسترده می‌شود؛ همچنان که در حقیقت هم چنین بوده است. نکته مثبت سریال روایت ساده، داستانی و هیجان انگیز آن از یک اشتباه انسانی است که ابعادی فراتر از رمان و مکان دارد. بدین معنا که اثرات جبران ناپذیرش را هم فراتر از جغرافیای خود و هم فراتر از نسل حاضرش می‌گستراند. اثرات فیزیکی تشعشعات رادیواکتیو روی جسم افراد و اثرات روانی تصمیمات مدیران و مسئولان یکی از نقاط قابل تأمل درباره این داستان مستندوار است.

روزنامه مسکوتایمز از خشم مقامات روسیه درباره این سریال خبر داده است. مقامات کرملین از این خشمگین هستند که چرا آمریکایی‌ها پیش از بازآفرینی فاجعه چرنوبیل از سوی فیلمسازان و رسانه‌های روسی، مبادرت به ساخت سریالی در این باره کرده‌اند. بسیاری از تحلیلگران در رسانه‌های دولتی روسیه، فیلمسازان آمریکایی را به بازسازی غیرواقعی فاجعه چرنوبیل متهم کرده‌اند. آنها سریال چرنوبیل را کاریکاتوری از واقعیت توصیف کرده‌اند.

«یوری کاچف» خبرنگار نشریه تایمز که در اوداسا (شهری ساحلی در اوکراین) چاپ می‌شود نیز نوشته است که سریال چرنوبیل یک جعل تاریخی است. او سازندگان را متهم می‌کند که در صدد مغزشویی نسل‌های جدیدتر هستند.

براساس گزارش‌های منتشر شده سریال چرنوبیل به روایت روس‌ها با همکاری شبکه NTV که میدیا گازپروم مالک آن است، ساخته می‌شود و وزارت فرهنگ روسیه نیز با فراهم آوردن ۳۰ میلیون روبل (۴۶۰ هزار دلار) در این امر مشارکت کرده است. هنوز اعلام نشده کل هزینه ساخت این سریال چقدر خواهد بود. گفته شده است فیلمبرداری این سریال سال پیش در کشور بلاروس انجام شده و این مجموعه اکنون در مرحله پس از تولید است.

زنده شدن دوباره یک فاجعه انسانی و تاریخی علاوه بر تازه شدن جدال‌ها و اظهارنظرهای متقابل به کنجکاوی نسل جدید دامن زده و به رونق گردشگری اوکراین و منطقه «پریپات» در موقعیت تاریخی سایت نیروگاه چرنوبیل در اوکراین منجر شده است به صورتی که توریسم در این منطقه ۴۰ درصد رشد داشته و گردشگران زیادی تقاضای بازدید از این منطقه را داشته‌اند.

تصاویری از حضور گردشگران در کنار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل را به نقل از اسپوتنیک در زیر ببینید: