بار زدن بخشی از مهم‌ترین آثار موزه‌ای ایران و فرستادن آنها به شهرهای مختلف و گاهی گم‌نام اروپایی از همان ابتدا با انتقاداتی همراه بود. با این وجود مدیر موزه ملی ایران و معاون میراث فرهنگی کشور که به ضمیمه این آثار در سفرند، همواره برگزاری این نمایشگاهها را بخشی از دیپلماسی فرهنگی ایران عنوان کرده و جلوی دوربین‌های شبکه‌های خارجی با زبان سلیس فارسی مردم دنیا را به سفر به ایران دعوت می‌کنند.
برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در کشورهای مختلف هر چند اقدام مهمی در ارائه داشته‌های فرهنگی و تاریخی ایران است اما نقدی که بسیاری به سازمان میراث فرهنگی دارند، نحوه گزینش آثار و ارسال آنها به نمایشگاه‌های مختلف است.
بین باستان شناسان معروف است که یک اثر گلی یا سفالی ممکن است به واسطه داده‌هایی که برای آنها دارد از یک اثر فاخر زرین مهم‌تر باشد. با این وجود این آثار زرین و خاص مانند جام‌ها هستند که تبدیل به برندهای موزه‌ای در جهان می‌شوند. یکی از مهم‌ترین نقد‌های وارده به نمایشگاه‌های ایران در کشورهای دیگر بار زدن همه این آثار برای برپایی نمایشگاه در یک موزه گم‌نام در شهری کوچک است. آثاری مثل جام حسنلو، مارلیک و کلاردشت هر کدام می‌توانند به تنهایی زینت بخش یک نمایشگاه خارجی باشند، با این وجود مدیران سازمان میراث فرهنگی و موزه ملی همه این جام‌ها را در کنار هم بار سفر می‌کنند و به موزه‌های دنیا می‌فرستند. جام‌هایی که خودشان گهگداری در موزه ملی به نمایش گذاشته می‌شوند، هر چند در نمایشگاه‌های خارجی مانند موزه ملی ایران در ویترین‌های از رده خارج و بدون هر گونه جذابیت بصری قرار نمی‌گیرند و موزه‌های دنیا برخلاف مدیران موزه ملی و میراث فرهنگی به اهمیت آنها واقف هستند اما حضور همگی آنها در نمایشگاهها همواره مورد انتقاد بوده است.
[caption id="attachment_214089" align="aligncenter" width="640"]
جام‌های ارزشمند ایران در نمایشگاه آلمان[/caption]
«اسکار موزه» ؛ برای هلند یا ایران؟
تسنیم به تازگی در خبری اعلام کرده که «ایران اسکار موزه‌های جهان را دریافت کرده است». خبری که هر چند نشان می‌دهد این جایزه متعلق به موزه درنتس هلند بابت برگزاری نمایشگاه ایران مهد تمدن است. نمایشگاهی که 196 از گنجینه موزه ملی ایران که شامل اشیای گران‌قیمت و بی‌نظیری چون جام مارلیک، جام همدان، جام کلاردشت، حلقه قدرت، سفالینه‌های شهرسوخته، گنجینه جوبجی، اشیای جیرفت و نقش برجسته‌های تخت جمشید را به نمایش گذاشته بود. جمعی از مهم‌ترین آثار موزه‌ای ایران که هر کدام می‌تواند به تنهایی بهانه برگزاری یک نمایشگاه باشد، در کنار ده‌ها اثر ارزشمند دیگر هر چند در موزه گمنامی در هلند به نمایش گذاشته شده اما ارزش این آثار به قدری است که بتوانند چنین جایزه‌ای ادعایی را برای هر موزه‌ای به ارمغان آورند.
آثاری که به تازگی دوباره همسفر مدیران موزه ملی شده‌اند تا باز به بهانه دیپلماسی فرهنگی این بار در کشور اسپانیا به نمایش گذاشته شوند.
موزه درنتس هلند که جایزه جهانی موزه‌ها (Global fine art award) نیویورک را با شاهکار تاریخی ایران دریافت کرده است، هر چند به تعامل، نمایشگاهی در ایران برگزار کرده اما نگاهی به تصاویر نمایشگاه ایران در هلند و نمایشگاه هلند در ایران نشان می‌دهد چرا موزه میزبان نمایشگاه ایران در هلند واجد ارزش برای چنین جایزه‌ای شده اما نمایشگاه هلند در موزه ملی ایران حتی از چشم گردشگران داخلی کشور نیز دور مانده و مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
تصاویری از نمایشگاه ایران در هلند را در زیر ببینید:
تصاویر زیر هم مربوط به نمایشگاه هلند در ایران است:
[related-post id="41269"]
[related-post id="213971"]
نظر شما