چمدان: پیمان منصوری و سعید منصوری دو باستان‌شناس کشورمان روی محوطه‌ای تاریخی که به نظر می‌آید بنای یک نیایشگاه صخره‌ای باشد مطالعات قابل توجهی را انجام داده‌اند.  به گفته این پژوهشگران این اثر تاریخی باارزش در خطر تخریب حفاران غیرمجاز قرار دارد.

پیمان منصوری و سعید منصوری دو باستان شناسی که روی این اثر تاریخی فعالیت باستان‌شناسی انجام داده‌اند در گفتگو با خبرنگار چمدان در مورد معماری صخره‌ای گلین گفتند: این محوطه در استان کرمانشاه، شهرستان گیلانغرب، در انتهای دره‌یِ گُلین و به فاصله ۳۰۰ متری غرب روستای متروک نجار در دل یک صخره طبیعی قرار دارد.

این دو باستان شناس ادامه دادند: این اثر در میانه‌ی یک پناهگاه صخره‌ای در ارتفاع حدود ۳۰ متری از سطح جاده واقع شده که مشرف بر دره‌ی گُلین و دسترسی به آن مستلزم طی کردن مسیری صخره‌ای و دشوار است که دهانه‌ی آن رو به شرق است.

[caption id="attachment_211713" align="aligncenter" width="1024"] موقعیت قرار گیری نیایشگاه صخره‌ای[/caption]

آنها با اشاره به اینکه این اثر شامل یک رشته پلکان، حوض، سکو، مجموع دیواره‌های تراش‌خورده و کاسه‌های سنگی است، توضیح دادند: بخش اصلی این اثر شامل یک سکو و دیواره‌های سنگی تراش‌خورده است که در جانب آن یک رشته پلکان به صورت عمودی قرار دارد. مجموع رشته پلکان شامل سیزده پله‌ی سنگی است که به یک حوض سنگی منتهی می‌شود.

[caption id="attachment_211717" align="aligncenter" width="1024"] سکو و پلکان سنگی پیش از آسیب و تخریب[/caption]

پیمان منصوری و سعید منصوری در ادامه افزودند: بخش‌های زیادی از دیواره‌ها به شکل مجزا تراش خورده‌اند و در مجموع پراکندگی آثار آن دست‌کم چهارصدمترمربع است.

این دو باستان‌شناس در پاسخ به اینکه این اثر متعلق به چه دوره تاریخی است به چمدان گفتند: تاریخ‌گذاری دقیق آن دشوار است، اما مطالعه‌ی سفال‌های سطحی آن نشان می‌دهد که متعلق به دوره‌ی اشکانی تا ساسانی است و افزون بر آن در تراش سنگ‌ها از ابزاری موسوم به «شانه‌ی سنگ‌تراشی» استفاده شده که برای نخستین بار (استفاده) از این ابزار در مجموع بناهای پاسارگاد گزارش شده است و تاریخ رواج آن از دوره‌ی هخامنشی به بعد است.

[caption id="attachment_211718" align="aligncenter" width="1024"] بخشی از دیواره تراش خورده سکو[/caption]

به گفته‌ی این باستان شناسان کارکرد دقیق این معماری صخره‌ای دشوار اما احتمالاً یک نیایشگاه از دوره‌ی تاریخی است. متاسفانه وضعیت سلامت این اثر ارزشمند درخطر و بخش‌های زیادی از آن توسط حفاران غیرمجاز تخریب و در آستانه نابودی کامل است. درصورت پژوهش‌هایِ بیشتر می‌توان زوایای تاریکی از این معماری صخره‌ای را روشن کرد و درصورت بی‌توجهی میراث فرهنگی این اثر ارزشمند برای همیشه محو خواهد شد.

به گزارش چمدان، نتایج جزئیات کامل این پژوهش در دست چاپ است.

[caption id="attachment_211719" align="aligncenter" width="1024"] حوض سنگی[/caption]

[caption id="attachment_211720" align="aligncenter" width="1024"] سکو . دیواره بعد از تخریب[/caption]