چمدان: سریال محافظ آخرین ماه سال گذشته میلادی توسط شرکت معروف نتفیلیکس منتشر شد. انتشار سریال ترکیه در نتفیلیکس، توجه‌های بسیاری را جلب کرد. این سریال که بستری فانتزی و ابرقهرمانی دارد با دیگر سریال‌های متداول ترکیه متفاوت است و با استاندارد‌های بالاتر و در بستری تاریخی و جذاب در شهر استانبول از قسمت نخست مخاطب را همراه خود می‌کند.

[caption id="attachment_207802" align="aligncenter" width="400"] پوستر سریال محافظ با نمای ایاصوفیه[/caption]

«محافظ» هر چند ریشه‌های اندکی از روابط متداول در دیگر سریال‌های ترکی را در خود دارد اما انتخاب یک بستر داستانی افسانه‌ای و تاریخی جذاب در شهر استانبول، اثری متفاوت را به وجود آورده است. در محافظ نماهای شهر استانبول، برج گالاتا، مسجد ایاصوفیه و جاذبه‌های دیگر تنها نماهایی برای پر کردن سریال نیست و بخشی از داستان به آنها وابسته است. در دل این داستان بخشی از تاریخ عثمانی و تاریخ شهر استانبول روایت می‌شود و مخاطب را با قصه این شهر همراه می‌کتد.

[caption id="attachment_207803" align="aligncenter" width="1281"] نمایی از سریال محافظ[/caption]

محافظ هر چند در لایه‌های زیرین اما به طور مشخص به تبلیغ گردشگری استانبول می‌پردازد. سریال با بازار تاریخی استانبول آغاز می‌شود و در ادامه خدمات هتلی این شهر، رستوران‌های لوکس، جاذبه‌های تاریخی و موزه‌ها به آن اضافه می‌شوند و مسجد معروف ایاصوفیه نفش مهمی در آن بازی می‌کند.

مهمترین موفقیت محافظ را باید استفاده از این ظرفیت‌ها در داستان خود بدون جلب توجه و ضربه زدن به سریال دانست. سریالی که با قصه‌ای جذاب شما را به کوچه پس کوچه‌های استانبول می‌کشاند و آنها را به شما معرفی می‌کند.

[caption id="attachment_207800" align="aligncenter" width="1065"] نمایی از سریال محافظ[/caption]

سریال محافظ در فضای مدرن استانبول و قصه‌ای خاص این روزها توجه‌های زیادی به خود جلب کرده و شبکه نتفیلیکس پشت درهای بسته و بدون انتشار کوچک‌ترین جزییاتی در حال ساخت فصل دوم این سریال است که احتمالا اواخر سال 2019 میلادی منتشر خواهد شد.

قدرت نرم ترکیه در فرهنگ

نیویورک تایمز پس از انتشار سریال محافظ در گزارشی به آن پرداخته و آن را سریالی متفاوت با آنچه روی تلویزیون‌های ترکیه می‌رود، معرفی کرده است. پیش از این نیز اخباری از محبوبیت برخی سریال‌های ترکی در کشورهای مختلف منتشر شده بود. نیویورک تایمز، سریال‌های ترکی را قدرت نرم ترکیه دانسته است و نوشته شبکه mbc عربستان سال گذشته پخش تمام سریال‌های ترکی خود را حتی در میانه فصل متوقف کرد. نیویورک تایمز نوشته که در حال حاضر سریال‌های ترکی کشورهای اروپایی را مشتاق خود کرده و موفقیت‌هایی در کشورهای مختلف به دست آورده است.

سریال محافظ حالا سریالی متفاوت از ترکیه است که داستانش حول محور مهمترین شهر ترکیه است. نتفیلیکس همزمان با نسخه ترکی سریال، دوبله انگلیسی آن را نیز منتشر کرده است. محافظ براساس قوانین جاری بر تلویزیون‌های ترکیه، جایی در شبکه‌های داخلی آنها ندارد اما این سریال به وضوح به دنبال جذب دایره مخاطب متفاوتی در جهان و آشناسازی آنها با ترکیه است.

[caption id="attachment_207805" align="aligncenter" width="1024"] نمایی از سریال محافظ[/caption]

همه در خدمت 50 میلیون گردشگر 

سریال‌های پرمخاطب ترکی از ابتدا بر تبلیغ جاذبه‌های گردشگری و تاریخی این کشور تاکید داشتند. در برخی سریال‌ها این اتفاق محسوس‌تر و نمایان‌تر و در سریال متفاوتی مانند محافظ، این تبلیغ زیر پوستی‌تر است. سال 2018 شمار گردشگران ورودی به ترکیه به 40 میلیون گردشگر نزدیک شد و حالا ترکیه سودای 50 میلیون گردشگر را در سر دارد. 50 میلیون گردشگری که همه ساختارهای تبلیغاتی و خدماتی می‌کوشند آنها را در تمام شهرهای ترکیه توزیع کنند. شهر استانبول که محور اصلی داستان سریال محافظ است، سال گذشته میلادی 13 میلیون و 433 هزار گردشگر داشته که حتی اگر به آمارها غلط گردشگر ورودی ایران استناد کنیم، این آمار دو برابر بالاترین آمار کل گردشگر ورودی ایران است.

[caption id="attachment_207804" align="aligncenter" width="1024"] نمایی از سریال محافظ[/caption]

عقب ماندگی فیلم‌سازان و سریال‌سازان ایرانی

سریال‌های ایران فارغ از کیفیت نازل اکثر آنها، در جذب مخاطب عمومی و خاص نیز موفق نیستند. سریال‌هایی که در بسترهای تاریخی یا لوکیشن‌های میراثی نیز ساخته می‌شوند، نه تنها از ارزش‌های تاریخی مکان در اختیار خود استفاده نمی‌کنند که باعث آسیب رساندن به آن نیز می‌شوند. سریال شهرزاد به عنوان موفق‌ترین سریال سال‌های اخیر که بستری تاریخی و لوکیشن‌های پرشمار میراثی داشت، از بازنمایی تاریخی و میراثی یک شهر حتی در حد لایه‌ها و روایت‌های خرد خود ناتوان بود. فارغ از آن، صحیح نبودن جزئیات تاریخی، مشکل دیگر این سریال‌ به حساب می‌آمد. به طور مثال در این سریال، عمارت ارزشمند مستوفی الممالک مربوط به خاندان سرشناس مستوفی الممالک به عنوان محل اختفای خرابکاران استفاده شده بود. همین عمارت ارزشمند در فیلم سینمایی «خوب، بد، جلف» به عنوان آشپزخانه تولید مواد مخدر نمایش داده می‌شود. اتفاقی که نشان می‌دهد فیلم‌سازان ایرانی درک درستی از لوکیشن‌های تاریخی و ارزش آنها در آثار خود ندارند و نگاه آنها به یک عمارت 120 ساله با تاریخ و مالکان مهم با نگاه آنها به یک لوکیشن آپارتمانی فرقی ندارد.

[related-post id="206898"]

اوضاع در فیلم‌های سینمایی به مراتب وخیم‌تر است و فیلم‌هایی که با ادعای تبلیغ جاذبه‌های تاریخی و گردشگری ساخته می‌شوند، در حد کلیشه‌ها و خانه‌های پر زرق و برق و رستوران‌های لاکچری باقی می‌مانند. امسال در جشنواره فیلم فجر فیلم‌هایی با سرمایه گذاری شرکت‌های گردشگری به اکران رسیدند که آنها نیز درگیر فضاهای لاکچری بودند و چیزی برای ارائه جاذبه‌های گردشگری و تاریخی نداشتند. فضایی که نشان می‌دهد بازنمایی تاریخی و تبلیغ جاذبه‌های گردشگری جایی در سریال‌ها و فیلم‌های ایرانی ندارد و برخی تلاش‌‌ها نیز نتیجه‌ای جز فیلم‌ها و سریال‌های سطح پایین نداشته است.

ویدیوی تبلیغ سریال محافظ را تماشا کنید: