وتر هنکلمن باستان شناس بین المللی و مقیم کشور فرانسه در این مراسم، گفت: کشف این کتیبه که به نام D.N. F (دی ان اف) نامگذاری شده است، از اهمیت زیادی در حوزه پژوهش‌های ایران باستان و زبان شناسی باستان برخوردار و در 50 سال اخیر بی‌سابقه است.
هنکلمن که از طریق ارتباط زنده اینترنتی با حاضران در این مراسم به صورت زنده صحبت می‌کرد، اظهار داشت: هنوز این امید وجود دارد که در محوطه‌ای مانند نقش رستم که در ده‌ها سال گذشته به صورت مداوم در آن کاوش صورت گرفته است، باری دیگر چنین کتیبه‌های ارزشمندی کشف شود.
کتیبه حاوی اطلاعات ارزشمندی در خصوص بایگانی‌های تخت جمشید در اختیار متخصصان قرار می‌دهد و بر کشفیات جدید و دانش قبلی ما درباره هخامنشیان خواهد افزود
پژوهشگر تاریخ عیلامیان و هخامنشیان گفت: کشف این کتیبه اطلاعات بسیار خوبی درباره حلقه نزدیکان و مشاوران شاه هخامنشی در اختیار باستان شناسان قرار می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه کشف این کتیبه در حوزه زبان شناسی باستان نیز اهمیت ویژه‌ای دارد، اضافه کرد: این کتیبه حاوی اطلاعات ارزشمندی در خصوص بایگانی‌های تخت جمشید در اختیار متخصصان قرار می‌دهد و بر کشفیات جدید و دانش قبلی ما درباره هخامنشیان خواهد افزود.
هنکلمن تاکید کرد: کشف این کتیبه جزئیاتی درباره هخامنشیان، شجره شناسی و نام شناسی خانواده‌های اشرافی آن دوران در اختیار باستان شناسان قرار می‌دهد.
کتیبه چگونه کشف شد؟
این کتیبه که بالای سر یکی از نقوش برجسته آرامگاه داریوش در نقش رستم قرار داشت و رسوبات و جلبک‌های چند هزارساله آن را از دیدگان پنهان کرده بود به صورت اتفاقی در حین عکسبرداری از این محوطه کشف شده است.
با کشف این کتیبه باستان شناسان پی برداند که شخصی از سران دربار هخامنشیان بنام پَتی شووریش در حال انجام یک حرکت آئینی به سمت داریوش شاه است
به گفته باستان شناسان این کشف در حوزه زبان باستان در 50 سال گذشته بی‌نظیر است و با کشف این کتیبه باستان شناسان پی برداند که شخصی از سران دربار هخامنشیان بنام پَتی شووریش در حال انجام یک حرکت آئینی به سمت داریوش شاه است.
[related-post id="205071"]
خزه و گلسنگ عامل پنهان ماندن کتیبه
دانشجوی دکتری ایران شناسی دانشگاه برلین در ادامه این مراسم گفت: با دادن مجوز دسترسی به اسناد مرمت و نگهداری کتیبه‌ها از سوی بنیاد پژوهش پارسه و پاسارگاد مشخص شد که این کتیبه تا سال 1380 زیر لایه‌ای از رسوبات، خزه و گل سنگ پنهان شده بود.
سهیل دلشاد افزود: در سال 80 و در پی مرمت نقوش برجسته این محوطه و پاکسازی رسوبات و ... این نقش برجسته از زیر لایه‌ای که آن را پوشانده بوده بیرون آمد اما به دلیل دارا بودن ابعاد کوچک و قرار داشتن در دامنه کوه کماکان از دیدگان پنهان ماند.
وی با اشاره به اینکه کتیبه‌های نقش رستم در زمان هخامنشیان به رنگ آبی لاجوردی رنگ آمیزی شده بوده است، گفت: به دلیل پنهان ماندن این کتیبه در زیر لایه‌ای از رسوبات خوشبختانه هنوز آثار اندکی از رنگ‌آمیزی کهن در آن وجود دارد.
دلشاد تاکید کرد: بخش کمی از این کتیبه که نام یکی از بزرگان هخامنشی در آن قسمت نقش بسته بوده از بین رفته اما خوشبختانه قسمتی که لقب آن شخص درج شده سالم مانده است.
وی اظهار داشت: لقب شخصی که این کتیبه درباره او نوشته شده پَتی شووریش نام دارد که به نظر یکی از بزرگان و مقامات امپراتوری هخامنشیان بوده است.
احتمال وجود کتیبه‌ای دیگر
کتیبه دی ان اف توسط تیم ایرانی کشف، خوانده و رونمایی شده است و این مساله این اثر تاریخی را متمایز می‌کند
این دانشجوی دکتری ایران شناسی دانشگاه برلین عنوان کرد: براساس اصل تقارن این احتمال وجود دارد که کتیبه‌ای دیگر با نام اختصاری B N G در قسمت پایینی این نقش برجسته وجود داشته باشد که در این باره باید بررسی بیشتری صورت گیرد.
دلشاد گفت: این کتیبه به سه زبان فارسی ایران باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده است و از جنبه زبان شناسی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد چون فعل‌های تازه‌ای به هر سه زبان باستان که به آنها نوشته شده می‌افزاید.
[caption id="attachment_205259" align="aligncenter" width="1080"]
نقطه قرمز در تصویر محل کتیبه کشف شده است[/caption]
کشف و خواندن توسط تیم ایرانی
پژوهشگر مستقل در حوزه فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران و کاشف این کتیبه در بخش پایانی این مراسم اظهار داشت: در گذشته اغلب کتیبه‌های نقش رستم و سایر میراث این محوطه را باستان‌شناسان خارجی کشف کرده‌اند اما کتیبه دی -ان-اف توسط تیم ایرانی کشف، خوانده و رونمایی شده است و این مساله این اثر تاریخی را متمایز می‌کند.
مجتبی درودی اشاره کرد: البته در خواندن و بررسی این کتیبه در روزهای گذشته باستان شناسان مطرح جهان نیز نظر داده‌اند اما در نهایت تمام فرایند توسط تیم ایرانی انجام شده است.
درودی به بیان نحوه کشف این کتیبه پرداخت و گفت: در حدود سه هفته گذشته برای عکاسی از نقوش برجسته محوطه نقش رستم به همراه محمدعلی مصلی نژاد یکی از فعالان فرهنگی استان فارس به این محل رفته بودم و در روزهای بعد با بررسی عکس‌هایی که از این محوطه با استفاده از دوربین و لنز حرفه‌ای گرفته بودم متوجه وجود یک کتیبه در دامنه کوه شدم.
وی ادامه داد: با بررسی‌های دقیق‌تر و پرسیدن نظر متخصصین امر در داخل و خارج از کشور پی بردم که این کتیبه تاکنون در هیچ محلی ثبت نشده است.
او اضافه کرد: روز دوشنبه هشتم بهمن ماه جاری نیز برای عکسبرداری از این کتیبه با همکاری مسئولان میراث فرهنگی و با استفاده از جرثقیل تا نزدیکی این اثر تاریخی رفتم اما موفق به اندازه‌گیری مختصات و اندازه دقیق آن نشدیم.
بخش پایانی این نشست به پرسش و پاسخ اختصاص داشت که در آن از غیبت مسئولان حوزه میراث فرهنگی در این آیین انتقاد شد.
براساس گزارش ایرنا، نقش رستم نام مجموعه‌ای باستانی در روستای زنگی‌آباد واقع در شهرستان مرودشت استان فارس است که در فاصله حدود 6 کیلومتری تخت جمشید قرار دارد.
این محوطهٔ باستانی یادمان‌هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌است و از حدود سال 1200 پیش از میلاد تا 625 میلادی همواره مورد توجه بوده‌است.
آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌برجستهٔ ویران‌شده‌ای از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند.
[related-post id="205205"]
[caption id="attachment_205260" align="aligncenter" width="1080"]
نقطه قرمز در تصویر محل کتیبه کشف شده است[/caption]
توضیحات مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید | این کشف جدید نیست ؛ خوانش آن به تازگی صورت گرفته است
حمید فدایی مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید در گفت‌وگو با خبرنگار چمدان در مورد جزئیات کشف کتیبه‌ای جدید در نقش رستم گفت: در مجموعه نقش رستم تنها یکی از آرامگاه‌ها بر اساس متن کتیبه‌ای که دارد مشخص شده که به داریوش بزرگ تعلق دارد اما ۳ آرامگاه دیگر در واقع کتیبه‌ای ندارند و منتسب به خشایارشا و … هستند.
او ادامه داد: در آرامگاه داریوش کتیبه‌هایی که در سمت چپ آرامگاه قرار داشت پیش از انقلاب خوانش و نسخه‌برداری شد اما کتیبه‌های دیگر قسمت‌ها، زیر رسوبات مانده بودند از جمله همین کتیبه که به تازگی خوانش شده است.
مدیرپایگاه جهانی تخت جمشید اظهار کرد: این کتیبه در سمت راست آرامگاه است که در سال ۸۴-۸۳ در برنامه حفاظت اضطراری از سوی بنیاد پژوهشی پارسه پس از حذف رسوبات نمودار شد اما تا سال گذشته کسی به سراغ آن نرفت.
فدایی افزود: سال گذشته سهیل دلشاد پژوهشگر و مشاور پایگاه تصاویری از این کتیبه را دریافت می‌کند و پس از مدتی پژوهش این فرصت را پیدا می‌کند که از این کتیبه در ارتفاع ۵۰-۴۰ متری بازدید کند. پژوهش‌های او در زبانشناسی به اطلاعات ما در مورد نقش رستم اضافه کرد.
او ادامه داد: البته در آینده نزدیک این برنامه را داریم که از کتیبه‌های محوطه تخت جمشید، نقش رستم و نقش رجب مستندنگاری کنیم و در این زمینه با چند موسسه با اعتبار بین‌المللی تفاهم نامه امضا کنیم.
داستان همراه سمت راست داریوش
سهیل دلشاد پژوهشگر حوزه زبانشناسی و محققی که بر روی این کتیبه کار کرده است نیز در گفت‌وگو با چمدان در مورد آن توضیح داد: این کتیبه در دهه ۸۰ پدیدار شده بود اما کسی بر روی آن مطالعه نکرده بود.
او با بیان اینکه کتیبه‌های آرامگاه داریوش در حوزه مطالعات هخامنشی بسیار مهم هستند به چمدان گفت: این کتیبه در توصیف نقش برجسته‌هایی در آرامگاه داریوش است که مقامت درباری را مشخص می‌کند.
دلشاد افزود: به غیر از کتیبه خود داریوش و این کتیبه کوچک ۳۲ کتیبه دیگر در این آرامگاه وجود دارد، در سمت چپ پیکره داریوش نقش برجسته ۲ همراه مسلح وجود دارد و باقی افرادی از ملل تابعه هستند که تخت شاهی را حمل می‌کنند و در کتیبه توصیف آنها آمده است.
او ادامه داد : در سمت راست اما پیکره دیگری وجود دارد که شخصی غیرمسلح است و دستش را با حالت خاصی جلو صورت گرفته است، در مورد این نقش برجسته تفاسیر مختلفی وجود داشت از جمله اینکه ممکن است این کار عزارداری باشد یا به رسم زرتشتیان به خاطر روبرو بودن با آتشدان دستش را بر روی دهانش قرار داده است و… اما این کتیبه اطلاعات خوبی در مورد این مساله به ما داد.
دلشاد گفت: منحصر به فرد بودن کتیبه به این خاطر است که متن کوتاه آن بسیار دشوار است و این دشواری در فعل نوشته شده است که در فارسی باستان، ایلامی و بابلی تفسیر دشواری دارد و پیش از این در متون هخامنشی با آن روبرو نشده‌ایم.
او ادامه داد: پس از تفسیر و بحث بسیار بر روی کتیبه متوجه شدیم به صورت کلی این کار یک عمل آیینی در مقابل داریوش است که نشان از احترام و تحسین به داریوش را دارد.
این محقق با اشاره به اینکه نیاز به دانش بسیار برای درک این فعل است، توضیح داد: آسیب‌های به وجود آمده نیز خوانش کتیبه را دشوار کرده برای نمونه اسم این شخص که در سمت راست تخت شاهی قرار دارد از بین رفته اما لقب او «پَتی شووریش» که برای شخص سمت چپ هم به کار رفته مشخص است.
نظر شما