شاید بتوان نقاشی دیوار «شام آخر»، نقاشی ناتمام «مونالیزا» یا لبخند ژکوند و نقاشی «منجی جهان» را از معروف‌ترین آثار هنری داوینچی دانست. اما این نابغه قرن پانزدهمی آثار هنری و علمی بسیار زیادی دارد که به مناسبت آغاز پانصدمین سال درگذشت او معرفی برخی از این آثار خالی از لطف نیست.
[caption id="attachment_201730" align="aligncenter" width="600"]
سنگ قبر لئوناردو داوینچی[/caption]
[caption id="attachment_201737" align="aligncenter" width="788"]
مقبره داوینچی در شهر امبوز فرانسه[/caption]
آغاز...
لئوناردو پسر سِر پیه‌رو اهل وینچی، معروف به لئوناردو اهل وینچی (لئوناردو داوینچی) ثمره ارتباط نامشروع سردفتردار سِر پیه‌رو داوینچی با زنی روستایی با نام «کاترینا» در 15 آوریل 1452 به‌دنیا آمد و در کلیسای سانتا کروچه شهر وینچی بدون حضور مادرش تعمید داده شد.
لئوناردو 12 خواهر و برادر ناتنی داشت که همگی بسیار جوان‌تر از او بودند و آخرین پسر خانواده وقتی به‌دنیا آمد که لئوناردو 46 سال داشت. به‌همین‌علت ارتباط بسیار کمی با آنها داشت. اما از آنجاکه او فرزند غیرقانونی پدرش بود بعد از مرگ پدر بر سر ارث با خواهر و برادرهای ناتنی‌اش با مشکلاتی جدی مواجه شد.
سر پیه‌رو در سال 1462 بعضی از طراحی‌های لئوناردو را به دوستش آندرهآ دل‌وروکیو که در فلورانس نقاش و مجسمه‌ساز بود نشان داد و او حاضر شد به لئوناردو که در آن‌زمان تازه وارد 10 سالگی شده بود آموزش دهد.
سر پیه‌رو لئوناردو را از سال 1469 تا 1470 به مغازه آندرهآ دل‌وروکیو در فلورانس فرستاد و درست در همین‌زمان هنر و استعداد داوینچی شکوفا شد.
[caption id="attachment_201731" align="aligncenter" width="774"]
مجسمه یادبود داوینچی در شهر میلان که سال 1872 در میدان لاسکالا نصب شد│ عکس: هدا عربشاهی، چمدان[/caption]
چپ‌دستی...
داوینچی را همانند ابوعلی‌سینا، ابوریحان بیرونی و گالیله علامه‌دهر، بحرالعلوم یا همه‌چیزدان می‌خوانند. ویژگی متمایز این دانشمند و نقاش ایتالیایی عصر نوزایی، توانایی او در نوشتن از راست به چپ آینه‌ای و از صفحه آخر به اول بود. درخصوص این توانایی منحصربه‌فرد تاکنون فرضیات بسیاری مطرح شده است.
برخی از داوینچی‌شناسان معتقدند که او برای پنهان‌کردن پژوهش‌هایش از دیگران از این شیوه نوشتاری استفاده می‌کرد. برخی دیگر هم بر این باورند که او از اختلال دیسلکسی یا خوانش‌پریشی از نوع آینه‌ای رنج می‌برد. اما فرضیه‌ای که اکثریت دانشمندان با آن اتفاق نظر دارند بیان می‌کند که داوینچی چپ‌دست بوده است و هرچند او در خانواده‌ای معروف به‌دنیا آمده اما چون مادرش زنی روستایی و از طبقه پایین جامعه بوده لئوناردو در خانه چندان در مرکز توجه نبوده و بنابراین به اجبار راست دست نشده بوده است.
عصب‌شناسان می‌گویند او این طرز نوشتار را در کودکی به‌دست آورده است و این توانایی برای چپ‌دست‌هایی مثل لئوناردو که راست‌دست نشده بودند در آن زمان کاملا عادی بوده است. این کودکان با نگاه‌کردن به دست دیگران (راست‌دست‌ها) می‌فهمیدند که برای نوشتن باید از سمت مخالف دستی که با آن قلم گرفته می‌شود شروع به نوشتن کنند و به‌سمت همان دست پیش روند. نتیجه این رفتار برای افراد چپ‌دست به نوشتن معکوس منجر می‌شود به طوری که اگر نوشته‌های داوینچی را مقابل آینه بگیرید می‌توانید آنها را بخوانید.
آثار
علاوه‌بر آثار هنری، داوینچی مطالعات گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف علمی شامل آناتومی، نجوم، روانشناسی و ایرودینامیک انجام می‌داد و نوآوری‌هایی چون ماشین پرنده، لباس غواصی، شوالیه رباتیک، پل گردان، بادسنج را در کارنامه داشت.
[caption id="attachment_201712" align="aligncenter" width="700"]
دفترنامه لچستر│سال گذشته اعلام شد که بیل گیتس در آستانه پانصدمین سال درگذشت لئوناردو داوینچی، دست‌نوشته‌های علمی معروف این دانشمند و هنرمند رنسانسی را که به «دفترنامه لچستر» شهرت دارد به ایتالیا قرض می‌دهد. بیل گیتس این دست‌نوشته علمی را در سال ۱۹۹۴ در حراج کریستیز نیویورک با قیمت ۳۰٫۸ میلیارد دلار (برابر با ۴۹میلیارد و ۷۷۲میلیون دلار امروزی) از تاجر آمریکایی نفت، آرماند هَمِر خرید. عنوان اصلی این دفترنامه لئوناردو احتمالاً «درباره طبیعت، وزن و حرکت آب» بوده است. این کتاب محتوی ۷۲ صفحه دست‌نوشته در غلاف چرم قرمز و محتوی ۳۶۰ نمودار و نقاشی مرتبط با آزمایش‌های داوینچی در حوزه‌های مکانیک سیالات، زمین‌شناسی، دیرینه‌شناسی، مکانیک و نجوم و همچنین طرح‌های شگفت‌انگیزی درباره اختراعاتی چون زیردریایی و ماسک غواصی است. این دفترنامه محتوی ۱۸ برگ کاغذ است که از وسط تا می‌شوند و دو طرف آنها نوشته شده و سندی ۷۲ صفحه‌ای را ساخته است. این دست‌نوشته هم مثل بسیاری از دست‌نوشته‌های داوینچی به زبان ایتالیایی و به‌صورت آینه‌ای نوشته شده است[/caption]
[related-post id="6336"]
مطالعات آناتومی بدن انسان و پزشکی
لئوناردو در مجموع بیش‌از 240 نقاشی با جزییات بالا و حدود 13 هزار واژه درباره آناتومی، اسکلت، شریان‌ها، قلب، اندام‌های تناسلی و اندام‌های داخلی بدن انسان نوشته است. او همچنین یکی از اولین طرح‌های علمی از جنین انسان در رحم مادر را کشیده است.
[caption id="attachment_201720" align="aligncenter" width="800"]
صفحه‌ای از مطالعات داوینچی درباره جنینی در رحم مادر که حدود سال 1510 کشیده شده اکنون در کتابخانه سلطنتی انگلستان در قلعه وینزِر نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201734" align="aligncenter" width="568"]
مطالعات آناتومیک درباره بازوی انسان که حدود سال 1510 کشیده شده است[/caption]
[caption id="attachment_201727" align="aligncenter" width="1417"]
طرح‌هایی مربوط به مطالعات داوینچی درباره مغز و جمجمه انسان که حدود سال 1510 کشیده شده است[/caption]
[caption id="attachment_201713" align="aligncenter" width="1024"]
آناتومی بدن زن که سال 1510 کشیده شده و درحال‌حاضر در کتابخانه سلطنتی انگلستان در قلعه وینزِر نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201724" align="aligncenter" width="800"]
مطالعه درباره اسب بین دست‌نوشته‌های لئوناردو که در کتابخانه سلطنتی انگلستان در قلعه وینزِر نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201725" align="aligncenter" width="1024"]
قوانین آتلانتیک│داونیچی این کتاب را که در 12جلد و شامل هزار و 119 برگ متن و طرح است بین سال‌های 1478 تا 1519، آخرین سال حیاتش، نوشت. این اطلس جامع که موضوعات مختلفی از پرواز، ادوات جنگی، سازهای موسیقی، ریاضیات و گیاه‌شناسی را در بر می‌گیرد، در کتابخانه امبروزیانا در شهر میلان نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201715" align="aligncenter" width="1280"]
طرحی از ماشین پرنده که داوینچی در سال 1488 آن را اختراع کرد. این طرح در موسسه فرانسه در پاریس نگهداری می‌شود. نمونه‌های ساخته‌‌شده‌ای از این ماشین پرنده در موزه ملی علم و فناوری لئوناردو داوینچی میلان نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201722" align="aligncenter" width="800"]
شوالیه رباتیک سازوکارهای دقیقی از جزییات عملکرد شوالیه رباتیک را طراحی کرده است. سال‌های 2002 و 2005 گروهی از دانشمندان رباتیک با گردآوری نوشته‌های داوینچی درباره این ربات، نمونه‌ای مدل از آن را ساخته‌اند[/caption]
[caption id="attachment_201717" align="aligncenter" width="800"]
طرح‌های اولیه پرتره از ایزابلا دِسته│ ایزابلا دِسته از زنان معروف فرهنگ نوزایی و پیشگامان مدل نقاشی در ایتالیا است. این که طرح که سال 1500 کشیده شده است در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201719" align="aligncenter" width="800"]
نقاشی از یحیا تعمیددهنده│ داوینچی این نقاشی را که در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود بین سال‌های 1513 تا 1516 کشیده است[/caption]
[caption id="attachment_201728" align="aligncenter" width="802"]
نقاشی ناتمام از ژِروم قدیس که داوینچی در سال 1480 آن را کشید و اکنون در موزه واتیکان نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201733" align="aligncenter" width="1080"]
نقاشی دیواری شام آخر که داوینچی به سفار دوک میلان لودوویکو ایل‌مور بین سال‌های 1495 تا در کلیسای سانتا ماریا دله گراتزیه کشید. داوینچی شیوه رایجی را که در نقاشی‌های دیواری استفاده می‌شد و کار سریع و مداوم را پیش‌بینی می‌کرد (نقاشی فرسک) دوست نداشت بنابراین شیوه جدیدی اختراع کرد که به او اجازه می‌داد لابه‌لای انجام این پروژه به سایر کارها و فعالیت‌های علمی‌اش برسد│ عکس: هدا عربشاهی، چمدان[/caption]
[related-post id="193848"]
[caption id="attachment_201723" align="aligncenter" width="800"]
مونالیزا یا لبخند ژوکوند، یکی از معروف‌ترین نقاشی‌های رنگ‌روغن لئوناردو داوینچی است و به‌عنوان شناخته‌شده‌ترین و پربازدیدترین اثر جهان معروف است. داوینچی این اثر را بین سال‌های 1503 و 1504 در فلورانس آغاز کرد و بعد از چهار سال کار تاخیر آن را ناتمام رها کرد. این نقاشی در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201721" align="aligncenter" width="800"]
باکره و کودک با حنای مقدس و یحیا تعمیددهنده که داوینچی آن را حدود سال‌های 1499 و 1500 کشیده است. این نقاشی در گالری ملی انگلستان در لندن نگهداری می‌شود. حنای مقدس، مادر مریم باکره و مادربزرگ عیسی مسیح است[/caption]
[caption id="attachment_201729" align="aligncenter" width="801"]
باکره و کودک با حنای مقدس که داوینچی حدود سال‌های 1510 کشیده است و در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود[/caption]
[caption id="attachment_201716" align="aligncenter" width="696"]
سالواتور موندی (منجی جهان) تابلوی کوچک رنگ روغن روی بوم در ابعاد ۶۶ در ۴۵ سانتیمتر اثر لئوناردو داوینچی است که نوامبر سال 2017 در مدت فقط ۱۸ دقیقه و ۴۷ ثانیه از قیمت پایه ۷۵ میلیون دلار با قیمت نهایی ۴۵۰ میلیون و ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ دلار در حراجی کریستیز نیویورک فروش رفت تا رکورد بالاترین قیمتی را که تاکنون برای یک تابلوی نقاشی پرداخت شده است از آن خود کند. چند روز از اعلام این خبر گذشت اما همچنان نام خریدار اعلام نشد. تا اینکه سرانجام معلوم شد خریدار این تابلوی نقاشی رنسانسی، میراث تاج و تخت عربستان محمد بن‌سلمان است که با نام اختصاری ام‌بی‌اس در حراج شرکت کرده بود[/caption]
[related-post id="190752"]
نظر شما