چمدان: بر اثر کوتاهی مسوولان شهری، اوقاف و میراثی متولی حفاظت آثار در مرمت بقعه ادریس نبی از آثار ثبت ملی بخش چغامیش دزفول، این بقعه به دلیل نشست ریزش کرده و گُنبد بقعه  ۱۳ دی ۹۷ به طور کامل فرو ریخت.

جنس مصالح این بقعه از نوع خشت و گل است که همین امر باعث شده در اثر هر بارندگی استحکام آن پایین بیاید به گونه‌ای که براثربارندگی‌های سال گذشته قسمت‌هایی از این بقعه دچار آسیب شده بود.

کارشناسان معتقدند دیوارهای خشتی گنبدخانه ضعف سازه‌ای داشت اما آسیب جرزهای خشتی به میزانی نبود که باعث فرو ریختن گنبد شود.

هر چند مسوولان میراث فرهنگی خوزستان قدمت این بنا را تیموری عنوان می‌کنند اما کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند بقعه دارای یک گنبدخانه کهن بازسازی شده در دوره‌های بعد و الحاقات معاصر بود. جدای از بخش‌های الحاقی، گنبد دو پوسته بر روی گوشه‌سازی و جرزهای خشتی بنا شده بود.

مهدی شیربتی کارشناس ارشد مرمت خوزستان در این زمینه به خبرنگار چمدان می‌گوید: در وضعیت نخستین، جرزهای خشتی با اندود کاهگل محفاظت می‌شده‌اند. بعد از توسعه بنا فضاهای الحاقی نقش محافظت از بخش‌های خشتی را داشته‌اند. هر چند که منظر بنا را نیز مخدوش کرده‌اند. پس از تخریب فضاهای الحاقی، جرزهای خشتی در معرض رطوبت ناشی از بارندگی‌های شدید اخیر قرار گرفته‌اند. نتیجه این روند ضعف جرزهای خشتی در برابر رطوبت و فرو ریختن گنبد بوده است.

به گزارش چمدان، بقعه ادریس پیامبر درحالی فرو ریخته که در طول این سالیان مورد مرمت قرار نگرفته و از آنجا که این اثر ثبت ملی تحت نظارت اداره اوقاف بوده است بنا به گفته مسوولان میراث فرهنگی از نظر قانونی اداره میراث فرهنگی نمی‌توانسته است بدون درخواست مکتوب اداره اوقاف دخل و تصرفی در این بقعه داشته باشد.

اوایل ماه جاری هم دو طاق از ضلع غربی و قسمت پیشین این بقعه که از آثار تاریخی ارزشمند بخش چغامیش دزفول است به دلیل نشست ریزش کرده بود. این بقعه یا قدمگاه دوره تیموری در 15 کیلومتری دزفول در روستای فضیلی بخش چغامیش واقع شده است.

به گزارش چمدان، ادریس یا خنوخ یکی از پیامبران است. قرآن او را یکی از پیامبران بزرگ لقب داده که به جایگاه والایی رسیده است. برخی از مفسران قرآن و تاریخ‌نویسان مسلمان ادریس را با اُخنوخ یا خَنوخ (جد حضرت نوح که در تورات نام او ذکر شده است) یکی دانسته‌اند. براساس روایات اسلامی ادریس نخستین کسی بود که جامه دوخت و قلم را برای نوشتن به کار بست و به دانش ستاره شناسی و حساب پرداخت.

آیت الله جوادی آملی معتقد است که حضرت ادریس (ع) سر سلسلۀ بسیاری از انبیائی است که قبل از نوح مبعوث شدند. برخی معتقدند که میان ادریس(ع) و آدم(ع) ۵ نسل فاصله است. طبرسی در مجمع البیان بیان کرده است که او جد پدر حضرت نوح(ع) است، اسم او در تورات اخنوخ است و روایات متعددی درباره به آسمان رفتن او نقل شده است.

در تورات سفر تکوین باب پنجم درباره اجداد نوح آمده است: «یارد صد و شصت دو سال زندگی کرد و خنوخ را به دنیا آورد و از خنوخ، متوشالخ به دنیا آمد، سپس متوشالخ را «لمک» نام می‌برد و گوید از «لمک» نوح به دنیا آمد.» این مؤید سخن مجمع البیان است که فرمود: «ادریس جد نوح بود.»

در برخی از منابع اسلامی، ادریس را در سلسله نسب پیامبر اسلام (ص) ذکر کرده‌اند هر چند برخی این مطلب را نپذیرفته و عقیده دارند که چون ادریس، حضرت محمد(ص) را در شب معراج «الاخ الصالح» نامیده پس نمی‌تواند از اجداد پیامبر اکرم(ص) باشد.

علامه آیت الله طباطبایی در تفسیر المیزان عنوان می‌کند که ادریس(ع) «هرمس» نیز نام داشته است. برخی معتقدند که کلمه هرمس عربی ارمیس یونانی است و ارمیس به زبان یونانی به معنای عطارد است.

بعضی دیگر عنوان کرده‌اند که نام او به زبان یونانی طرمیس و به زبان عبری خنوخ بود که معرب آن اخنوخ شده و خدای عز و جل او را در کتاب عربی مبینش ادریس نامیده است.









[caption id="attachment_199794" align="aligncenter" width="600"] تخریب فضاهای الحاقی که موجب تجمع رطوبت در مجاورت جرزهای خشتی گنبدخانه شده بود[/caption]







[caption id="attachment_199798" align="aligncenter" width="800"] ورودی گنبدخانه[/caption]