چمدان: پارک ملی قبوستان یا ذخیره‌گاه دولتی قبوستان در شرق کشور آذربایجان که امروزه به «سرزمین بستر خشک رودخانه» هم معروف است حدود 40 هزار سال قبل منطقه‌ای غنی، سبز و پوشیده از جنگل بوده است.

در دوره بعد از آخرین عصر یخبندان مردم غارنشینی که اینجا ساکن بودند در ابتدا بز و گوزن شکار می‌کردند و با گذشت زمان، در علفزارهای پیرامون دست به کشاورزی زدند و در دریای خزر دریانوردی ‌کردند. امروزه، سکونت‌گاه انسان‌هایی که نسل به نسل در این سرزمین زندگی می‌کردند به موزه‌ فضای آزاد منحصربه‌فردی تبدیل شده که با وسعت 537 هکتار در جلگه‌ای نیمه‌بیابانی، میزبان بیش‌از 6هزار حجاری (سنگ‌نگاری) با قدمت حداکثر 40هزار سال است.

این سنگ‌نگاری‌ها قایق‌ها و ماهی‌ها را نشان می‌دهد و این حقیقت را بیان می‌کند که در آن‌ زمان سطح آب دریای خزر بسیار بالاتر از سطح کنونی بوده است.

در دوره پارینه‌سنگی زبرین، دریای خزر به دریای سیاه متصل بوده است و بنابراین امکان بیشتری برای مردم این منطقه وجود داشته که از راه دریای خزر به بخش‌های دیگر اروپا سفر کنند.

بعضی دیگر از این حجاری‌ها مربوط به دوره پلیستوسن بالایی و هولوسن ابتدایی است که بیش‌ از دو میلیون سال را در برمی‌گیرد. سنگ‌نگاری‌های به‌ جامانده از این دوره‌، شکار گاوهای خزری (ورزا) و اسب‌های وحشی را نشان می‌دهند.

حدود 11 هزار سال قبل که تغییرات اقلیمی پایان دوره پلیستوسن را رقم زد، حیوانات شکارشده در این منطقه تغییر می‌کند به‌ طوری‌ که حجاری‌ها تصاویری از شکار گراز اورآسیایی، پرنده و گوزن را توصیف می‌کند.

در عصر نوسنگی که بین 4000 تا 2500 پیش‌ از میلاد است، صحنه‌هایی از رقص، قربانی‌کردن و جادوگری‌های آیینی سنگ‌نگاری شده‌اند.

در سده‌های میانی بین قرن‌های 5 تا 15 میلادی، کتیبه‌های اسلامی و صحنه‌هایی از شکار با اسب خودنمایی می‌کند.

علاوه‌بر این سنگ‌نگاری‌ها در ورودی این پارک، «گاوال‌داش» یا «سنگ‌ آوازخوان» دیده می‌شود. وقتی با سنگ‌های کوچک‌تر به این سنگ بزرگ ضربه بزنید، این سنگ صدایی شبیه به طبل تولید می‌کند.

[related-post id="184145"]

[related-post id="194752"]

[related-post id="29827"]