یکی ازعواقب کم آبی و خشکسالی، شکافتن دل زمین برای برداشت آب‌های زیرزمینی است که در پی آن مساله آب‌های زیرزمینی به تدریج از دسترس دور شده است و در این شرایط، پدیده فرونشست زمین رخ می‌نمایاند.
حفر چاه‌های غیرمجاز هم از دیگر دلایلی است که اکنون استان فارس را به گفته مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی محیط زیست کشور به رتبه یک فرونشست زمین در کشور و حتی جهان رسانده است.
ترک‌های زمین در منطقه نقش رستم
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید و پاسارگاد به ایرنا گفت: ترک‌هایی در محوطه نقش رستم وجود دارد که مربوط به انقباض خاک به دلیل کاهش رطوبت زمین است.
حمید فدایی افزود: کاهش رطوبت زمین که دهه اخیر در سراسر ایران پدید آمده بر اثر خشکسالی است و در بسیاری از دشت‌های کشور در پی این مساله فرونشست زمین و فروچاله نیز ایجاد شده که متاسفانه این وضعیت گریز ناپذیر است.
وی با تاکید بر مدیریت منابع آبی در شرایط کنونی خشکسالی اظهار داشت: ضروری است که برداشت‌های غیرضروری از منابع آبی قطع شود تا این دوره خشکسالی را که فرونشست‌ها و ترک‌های زمین از جمله عوارض آن است به پایان رسد و به دوران ترسالی برسیم تا زمین باری دیگر خود را بهسازی و ترمیم کند.
15 هزار حلقه چاه، نفس میراث هخامنشی را گرفته است
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید و پاسارگاد اظهار داشت: در دشت پارسه آثار ارزشمند و میراث جهانی مانند تخت جمشید و نقش رستم وجود دارد که البته به دلیل پیوستگی این دو اثر به کوه، نگرانی در خصوص بحران فرونشست و ترک‌های زمین و تاثیر آن بر این دو بنای جهانی کمتر است.
فدایی ادامه داد: در دشت مرودشت به جز تخت جمشید و نقش رستم هزاران بنا، محوطه و تپه‌های تاریخی و باستانی وجود دارد که نگرانی اصلی در خصوص تخریب این میراث ارزشمند و تاثیر فرونشست و ترک‌های زمین که بر اثر خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی بروز می‌کند وجود دارد.
وی اظهار داشت: دشت مرودشت محل تمدن عظیم ایران باستان است و آثار فاخر جهانی مانند شهر پارسه، تخت گهر، پل، بقایای تاریخی ابنیه تاریخی و ساختار سنگی بسیار در زیر سطح و آثاری نیز بر روی زمین در این منطقه وجود دارد که برای حفاظت از این آثار در مقابل تهدید فرونشست زمین مدیریت جامع‌تری می‌طلبد که مردم هم باید در آن مشارکت کنند.
این مقام مسئول همچنین گفت: در دشت مرودشت و در حریم آثار باستانی هخامنشی بیش از 15 هزار حلقه چاه کشاورزی وجود دارد که از این تعداد حدود هفت هزار حلقه چاه کشاورزی مجاز و بیش از هشت هزار حلقه چاه غیرمجاز است.
مسئولیت نظارت بر چاه های اطراف تخت جمشید واگذار شود
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید و پاسارگاد با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته تلاش کردیم که مدیریت پرکردن چاه‌های کشاورزی و صدور مجوزهای آن در اختیار پایگاه جهانی تخت جمشید و پاسارگاد باشد که کنترل و رصد درستی در این حوزه صورت گیرد، افزود: برای مدت کوتاهی در تابستان سال 95 این مسولیت به دلیل خطر بزرگی که میراث جهانی تخت جمشید و پاسارگاد را تهدید می‌کرد به ما واگذار شد اما متاسفانه این کار تداوم نداشت.
وی اضافه کرد: درحال حاضر در محدوده نقش رستم و اطراف تخت جمشید ترک و نشست‌هایی در زمین وجود دارد و اگر زمانی بر تعداد آن افزوده و یا به فروچاله تبدیل شوند خطر جدی میراث این منطقه را تهدید خواهد کرد.
فدایی با بیان این مطلب که اگر چه ما متولی حفاظت از میراث جهانی این منطقه هستیم، گفت: در مدیریت این سایت که با پهنه بزرگی روبه رو است که در آن دستگاه‌های مختلف، شهر و کارخانه وجود دارد و عملا پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و پاسارگاد به تنهایی نمی‌تواند از این مجموعه عظیم حفاظت کند و باید همه دستگاه‌ها و اهالی این محدوده در این امر مشارکت کرده و با کمک همه مدیریت این موضوع تحقق پیدا کند.
[caption id="attachment_191410" align="aligncenter" width="1440"]
مدیرکل مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور: کعبه زرتشت در محوطه نقش رستم در معرض تخریب ناشی از فرونشست زمین و ایجاد شکاف قرار دارد[/caption]
کعبه زرتشت در معرض نابودی
مدیرکل مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور نیز با بیان اینکه بنای جهانی تخت جمشید به دلیل احداث بر روی سنگ‌های دامنه کوه کمتر در معرض فرونشست و شکاف زمین قراردارد گفت: بناهای دیگر واقع در دشت مرودشت مانند کعبه زرتشت در محوطه نقش رستم بیشتر در معرض تخریب ناشی از فرونشست زمین و ایجاد شکاف قرار دارند.
مدیرکل مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور افزود: شکست و نشست زمین باعث می‌شود که یکپارچگی، استحکام و پایداری دشت از بین برود و اگر در این منطقه زلزله‌ای رخ دهد تاثیر و شدت تخریب آن به مراتب بیشتر خواهد شد.
نظر شما