چمدان: کوشک نورآباد در دهی رو به قبله شهر ایذه و پشت کوه الحک قرار گرفته که در مسیر خود به آبشاری منتهی می‌شود که از جمله دلایل ساخت این بنا وجود همین آبشار بوده است. بنای سنگ و گچی کوشک نورآباد از سنگ قواره و لاشه سنگ است که با استفاده از کچ نیم کوب بر روی یک صخره ساخته شده است. در این بنا هیچگونه چوبی بکار نرفته است و منبع روشنایی آن پنچ دری ها و سه دری هایی به شیوه معماری ده دشتی (بهبهان) بوده است.

در سال ۱۳۸۵ این عمارت، به عنوان یک اثر شاخص معماری در دشت آیاپیر به صورت صد در صد توسط اداره ی میراث فرهنگی برای راه اندازی موزه ی مردم شناسی مرمت شد ولی دانشگاه علوم پزشکی با بیان دلیل وجود معارضین محلی، از واگذاری بنا امتناع کرد.

این کوشک یک بنای تفریحی بوده است که در زمستان ها و بهار مورد استفاده قرار می گرفت و ساکنین آن برای کوچ پاییزه به چغاخور چهار محال بختیار ی می رفتند. بررسی‌های تاریخی نشان می دهد که بنای کوشک نورآباد مرکز حکومتی خوانین بختیاری بوده است که برای گردآوری سهم مالکانه ومالیات مدتی از سال را درآنجا می گذرانندند و مردم شهر ایذه که در آن زمان کپرنشین بوده اند موظف به نگهداری تامین علوفه آنها بوده اند.

این بنا در سال ۸۷ مرمت شد اما چون وضعیت مالکیت و بهره برداری آن مشخص نبود، به دلیل نفوذ آب بین لایه های عمارت کوشک نورآباد و عدم نگهداری این بنای تاریخی توسط اداره میراث فرهنگی به دلیل اختلاف مالکیت با شبکه بهداشت و درمان، ۱۰ درصد از این بنا در تاریخ سوم اسفند ۹۵ ریزش کرد و بر اثر ریزش طاق، دیواره یکی از اتاق های کوشک نورآباد از حالت طبیعی و شاقولی خارج شد. بار دیگرمرمت اضطراری کوشک نورآباد در پنجم اسفند ۹۵ آغاز شد.

حال فرامرز خوشاب، دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه در گفت و گو با خبرنگار چمدان با اشاره به این که کوشک نورآباد قلعه قاجاری است که مرکز حکومت بختیاری در قشلاق و فصل گرمسیر بوده است و قراردادهای تاریخی مهمی در این مکان منعقد شده است و محل رتق و فتق امور ایلی بختیاری بوده است، می‌گوید: اینجا مالکیتش متعلق به اداره بهداشت و درمان است اما آنها این آمادگی را اعلام کرده‌اند که طی تفاهم‌نامه‌ای حاضر به واگذاری آن به میراث فرهنگی هستند. دوستداران میراث فرهنگی ایذه این موضوع را به اطلاع استاندار رساندند و ایشان اعلام آمادگی کرد که کمک کند تا این واگذاری صورت بگیرد. خوشاب با اشاره به هزینه گزاف مرمت ابتدایی و تخریب دوباره اثر به دلیل مرمت غیر اصولی و غیر علمی می‌افزاید: کنار کوشک دره زیبایی است که بالادست آن چشمه‌ای است که سرچشمه آن به کوه‌های الحک ایذه می‌رسد که به اشکفت سلمان متصل است. آب از بالا می‌آید و از کنار کوشک گذر می‌کند .

وی با اشاره به چشم انداز زیبای این محدوده، کوشک نورآباد را یکی از مهم ترین و اصلی‌ترین و سالم‌ترین آثار منطقه ایذه می‌داند و می‌افزاید: اکنون شهرداری به عرصه و حریم درجه یک بنا تجاوز کرده و آن را تسطیح کرده، دره را لایروبی کرده و با لودر کناره‌ی دره را برش داده که بخشی از این برش دقیقاً در عرصه کوشک نورآباد صورت گرفته است و به اصالت هویتی بنا آسیب زده است.

خوشاب با بیان این که کاری که شهرداری انجام داده به زعم خودش اقدامی عمرانی- خدماتی است، توضیح می‌دهد: خاک میکروارگانیزمی دارد خودش یک تجزیه‌گر و تصفیه‌کننده است. وقتی ارتباط آب را با خاک قطع می‌کنیم، لجن‌زار و بوی تعفن بوجود می‌آید. درعین حال فاضلاب‌های جزئی و سطحی هم اضافه شده است.

این عضو انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه با بیان این که با این اقدام نخست به اصالت بنا آسیب زده‌اند ، اظهار می‌کند: با از بین بردن این دره و دخل و تصرف در آن با کمک سنگ‌کاری‌ها در حال تنگ کردن دره هستند. قرار هست این دره را بتون کنند که این عمل ارتباط دره با خاک را قطع می‌کند و باعث می‌شود تمام فاضلاب‌های سطحی که وارد شده به همراه سایر فاضلاب‌های و آشغال‌ها در دراز مدت به این قسمت هدایت شود و بویی ساطع شود که ساکنین منطقه را فراری دهد.

خوشاب ادامه می‌دهد: از سویی خاک و زمین، آب را به درون خود می‌کشد و سرعت سیلاب‌ها ر ا کم می کند اما با این کار به نوعی بحران سازی در مدیریت سیلاب ها ایجاد می‌شود.

او تأکید می کند:در شورای مشورتی راهبردی ثبت جهانی آثار ایذه انجمن میراث فرهنگی ایذه پیشنهاد داد تا در دو طرف این دره فضای سبز ایجاد شود تا خانواده‌ها اوقات فراغت کنار آن بنشینند. در عین حال هیچ تعرضی هم صورت نمی‌گیرد. ما بحران‌ها را با معاون فرماندار و اعضای شورای شهر عنوان کردیم. بنده هم روز اول موضوع را به رییس اداره میراث فرهنگی ایذه اطلاع دادم که البته ایشان خبرنداشت. حال پرسش من این است که یگان حفاظت چند بار به کوشک نورآباد که در یک کیلومتری شهر ایذه و دقیقا هم مسیر با اشکفت سلمان است، سرکشی کرده است که میراث از موضوع خبر ندارد. هرچند پس از اطلاع رسانی رییس میراث ایذه و مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان قول پیگیری داده اند اما هنوز اتفاقی رخ نداده است.

به گزارش چمدان؛ نورآباد (ایذه)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان ایذه در استان خوزستان ایران است. این روستا در دهستان حومه غربی قرار دارد. نورآباد بخاطر دارا بودن آب های زلال و گوار معروف بوده است و باستان شناسان شکل گیری اشکفت ها و غار های کم عمق در دوره پارینه سنگی و سازه های زیست گاهی دوره ایلام میانه و برگوری( گورهای دخمه ای الیمایی) را بخاطر وجود آب های بسیار در این منطقه می دانند.