حال خبر می‌رسد که محمد علی نژاد رییس اداره میراث فرهنگی رامهرمز در نامه‌ای به تاریخ 3 مهرماه و به شماره 3765/118/973 به علیرضا ایزدی رییس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان درخواست کرده تا با عبور خط لوله گاز در روستای تل برمی موافقت شود. در زمان دولت احمدی‌نژاد که جعفر حجازی استاندار خوزستان بود (بین سال‌های 86 تا 92) و زمان مدیریت صادق محمدی در اداره کل میراث فرهنگی خوزستان تفاهم‌نامه‌ای بین استانداری و میراث فرهنگی صورت گرفت که استانداری برای ساکنین این روستا مکان‌یابی جدید کند و این روستا از روی عرصه کاملاً برداشته شود. اما مدیران بعدی هرگز پیگیر این موضوع نشدند و به جای آن با مدیران عمرانی توافق کردند و در مقاطع مختلف آب و برق و سایر امکانات را به روستای مذکور سرازیر کردند. منطقه مورد نظر به شکلی است که در حفاری‌های چاه فاضلاب به تبلتهای عیلامی برخورد شد و این تبلت‌ها به فرمانداری تحویل داده شد و سپس روانه میراث فرهنگی شد.
در متن نامه ارسالی آمده است که «پیرو نامه شماره 1066/118/973 مورخ 30 اردیبهشت 97 در خصوص واگذاری امکانات اولیه رفاهی اعم از انشعابات گاز و آب به روستای تل برمی به استحضار می‌رساند با عنایت به هماهنگی و نظر مساعد جنابعالی و همچنین نامه فرماندار محترم و رییس شورای تأمین شهرستان رامهرمز مبنی بر گازرسانی به روستای یاد شده، تفاهم‌نامه‌ای که مشروح آن به پیوست است از سوی این اداره با سایر ادارات و نهادهای اجرا کننده طرح‌های عمرانی منعقد شد که می‌بایست کلیه مفاد ذکر شده در تفاهم نامه را به صورت جدی مد نظر قرار داده و تعهدات و خدمات خود را در قالب تفاهم نامه موصوف عملیاتی کنند. درصورت صلاحدید و موافقت حضرتعالی مستدعی است عنایت فرمایید، روند اجرایی عملیات گازرسانی به روستای مذکور در دستور کار قرار گیرد.»
محمد علی نژاد رییس اداره میراث فرهنگی رامهرمز در نامه‌ای به تاریخ 3 مهرماه و به شماره 3765/118/973 به علیرضا ایزدی رییس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان درخواست کرده تا با عبور خط لوله گاز در روستای تل برمی موافقت شود. در زمان دولت احمدی‌نژاد که جعفر حجازی استاندار خوزستان بود (بین سال‌های 86 تا 92) و زمان مدیریت صادق محمدی در اداره کل میراث فرهنگی خوزستان تفاهم‌نامه‌ای بین استانداری و میراث فرهنگی صورت گرفت که استانداری برای ساکنین این روستا مکان‌یابی جدید کند و این روستا از روی عرصه کاملاً برداشته شود.
به گزارش چمدان، موارد ذکر شده در خصوص صدور مجوز انشعاب گاز و نصب منبع آب بنا به درخواست رییس اداره میراث رامهرمز باید توسط نهادها و ارگان‌های خدمات رسان اعم از فرمانداری، بخشداری مرکزی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، اداره آبفای روستایی، اداره برق، اداره گاز ، جهاد کشاورزی، مخابرات، دهیار روستا، و شورای روستا وغیره به اهالی مستقر بر روی تپه تاریخی رعایت و لازم‌الاجرا تلقی شود. امری که به نظر نمی‌رسد هرگز مورد توجه قرار گیرد چرا که وقتی روی عرصه تاریخی بر خلاف قوانین و ضوابط میراث فرهنگی که بخشی از قوانین کل کشور است کلیه امکانات رفاهی به ساکنین داده می‌شود چه تضمینی برای عدم گسترش روستا و عدم تداوم سایر طرح‌های عمرانی وجود دارد؟ وقتی از استانداری و فرمانداری بیش از یک دهه است که حاضر نیست برای فقط 170 خانوار این روستا مکانی مناسب پیدا کند، بر تضمین‌های بعدی چگونه می‌توان امیدوار بود.
از سوی دیگر این پرسش مطرح است که این تفاهم‌نامه چگونه بدون مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی صادر شده است؟ آیا باستان‌شناسان در منطقه حضور یافته و کاوش‌های لازم را انجام داده‌اند که حال چنین مجوزی صادر می‌شود؟ ماحصل دوفصل حضور لیلی نیاکان به عنوان باستان‌شناس در منطقه چه بوده است؟ آیا عرصه و حریم تل برمی تعییین شده است؟ در این صورت آیا به استانداری و سایر مراکز ابلاغ هم شده است؟
در زمان جنگ تحمیلی به دلیل آواره شدن مردم، تپه باستانی تل برمی مکان اسکان جنگ‌زده‌ها شد و مهاجران با ساخت و ساز منازل بر این محوطه باستانی و ارزشمند تاریخی اسکان یافتند. با پایان یافتن جنگ مهاجران این ساخت و سازها را رها و به شهرهای خود بازگشتند، اما عشایر و روستاییان بومی رامهرمز در این منازل بدون هیچ گونه مجوزی از میراث فرهنگی جایگزین مهاجرین شده و در آن جا اسکان یافتند و این امر باعث تخریب‌های بسیار محوطه باستانی شده است. حال با صدور مجوز گاز رسانی این تخریب‌ها تکمیل‌تر خواهد شد.
از سوی دیگر این پرسش مطرح است که این تفاهم‌نامه چگونه بدون مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی صادر شده است؟ آیا باستان‌شناسان در منطقه حضور یافته و کاوش‌های لازم را انجام داده‌اند که حال چنین مجوزی صادر می‌شود؟ ماحصل دوفصل حضور لیلی نیاکان به عنوان باستان‌شناس در منطقه چه بوده است؟ آیا عرصه و حریم تل برمی تعییین شده است؟ در این صورت آیا به استانداری و سایر مراکز ابلاغ هم شده است؟
مواردی که از آن در قالب تفاهم‌نامه و تعهدات یاد شده و به امضا فرماندار، بخشدار مرکزی، شرکت گاز، اداره برق، آب و فاضلاب روستایی، جهاد کشاورزی، مخابرات، شورای روستا، اداره اوقاف و امور خیریه، دهیار هم رسیده عبارتند از:
- عمق حفاری نباید بیش از 70 سانتی متر باشد و نهایتاً در صورت ضرورت به صورت موردی 90 سانتی متر.
- چنانچه در حین حفاری به آثار تاریخی برخورد شود می‌بایست عملیات حفاری فوراً متوقف و تا مشخص شدن نتیجه و بررسی محل مورد نظر که آثار فرهنگی بر اثر حفاری مشخص و هویدا شده هیچ گونه عملیات حفاری صورت نگیرد.
- دستگاه‌های متولی نامبرده می‌بایست متعهد شوند بعد از عملیات گازرسانی تحت هیچ شرایطی نباید اجازه ساخت و ساز جدید در روستای تل برمی را بدهند.
- در صورت عدم رعایت هر کدام از موارد ذکر شده توسط اهالی، ادارات و ارگان های خدمت رسان این حق و اجازه برای اداره میراث فرهنگی محفوظ است که طبق قانون و مقررات به منظور حفاظت از این تگه تاریخی از هر گونه عملیات عمرانی و خدماتی به این محل جلوگیری به عمل آورد و دستگاه‌های متولی همکاری لازم را با اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داشته باشند.
- شرکت گاز می‌بایست تعداد انشعابات و خانه‌های مستقر در روستای تل برمی را مشخص کرده و به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی حق واگذاری انشعاب گاز به خانه‌های جدید را ندارد.
- در صورت اجرای طرح گازرسانی حتماً باید برنامه‌ای برای گسترش روستا به بیرون از تپه و محوطه‌های تاریخی معین شود.
- شرکت گاز می‌بایست نقشه بروزرسانی شده تعداد و پراکندگی انشعابات را با نام افراد به صورت رسمی ارائه کند تا بعدها مشکلی به وجود نیاید.
- کلیه عملیات اجرایی گازرسانی می‌بایست تحت نظر و با حضور نمایندگان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اجرا شود.
به گزارش چمدان، در چند سال گذشته از محوطه تل برمی تعدادی کتیبه به دست آمده از جمله یک کتیبه سنگی به خط میخی متعلق به (هزاره چهارم پیش از میلاد)، دو آجر نوشته به خط میخی یکی متعلق به«اونتاش ـ ناپیرشاه» پادشاه قدرتمند دوره عیلامی میانه و سازنده «زیگورات چغازنبیل» و دیگری کتیبه عیلامی نو ـ بر آجر نوشته‌ای که حکایت از بازسازی معبدی به فرمان «شیلهاک اینشوشیناک» قدرتمندترین پادشاه سلسله «شوتروکیدها» در دوره عیلامی میانه است. همچنین گِل نوشته‌ای به دست آمده که به دلیل کوچکی، زیاد نمی توان آن را قرائت کرد اما از روی نوع نوشتار آن را به دوره «عیلام نو» منسوب می‌کنند. کتيبه‌‌ای هم سال 1371 در منطقه تل برمی كشف شد و به دوره ايلامی متعلق است، اكنون در موزه شوش نگهداری می‌شود. رمزگشایی کتیبه را دکتر مفیدی انجام داد و جايگاه اين كتيبه شهری به نام «هوخ نور» يا «هور نور» نام‌گذاری شد. کشف این آثار توانسته بخشی از تاریخ رامهرمز مخصوصاٌ در دوره عیلامی را مشخص کند. دو سال پیش هم خط نوشته‌هایی کشف شد که در موزه رامهرمز نگهداری می‌شود.
عیلامیان در شوش همزمان با سومری‌ها در بین‌النهرین نخستین ملتی بودند که توانستند اولین شهرها را پایه گذاری کنند و بشر را وارد مرحله نوینی از زندگی سیاسی ـ اجتماعی کنند. زندگی شهری ممکن نمی‌بود اگر این دو ملت موفق نمی‌شدند. خطی را که عیلامیان اختراع کردند امروزه پروتو عیلامی می‌نامند.
امروزه به کمک تُل برمی این امکان ممکن شده که الگوی رابطه متقابل سرزمین مرتفع (= انشان) و سرزمین کم ارتفاع (= شوش) در زمانی طولانی در یک ناحیه واسط میان پایتخت‌های عیلام باستان ـ شوش و اَنشان ـ را پیگیری کرد. به این خاطر است که بررسی داده‌های رامهرمز اهمیت تاریخی فزاینده‌ای یافته‌اند. دشت رامهرمز دسترس پذیرترین رشته ارتباط دهنده سرزمین کم ارتفاع خوزستان به سرزمین مرتفع مرکز فارس (اَنشان) است. این ناحیه در حاشیه دشت خوزستان تقریبا در میانه راه «سوزیانا» به «اَنشان» است. موقعیت دشت رامهرمز این امر را القا می‌کند که در نتیجه افزایش مبادلات میان دشت خوزستان و سرزمین مرتفع فارس جمعیت در «تل برمی» افزایش چشمگیری یافته است.
مهمترین استقرار جمعیتی در شرق خوزستان در هزاره سوم پیش از میلاد در تل برمی شکل گرفته است. داده‌های باستان شناسی از وجود یک شهر مهم (در نیمه دوم هزاره سوم پیش از میلاد) در «تل برمی» حکایت می‌کنند. تا کنون هیچ معبد یا ساختار شهری متعلق به هزاره سوم پیش از میلاد در حوزه تمدن عیلام حفاری و مطالعه نشده است. کاوش‌های باستان شناسی در «تل برمی» می‌توانند، اطلاعات منحصر بفردی در خصوص معماری مذهبی و شهری سرزمین ایران (در هزاره سوم پیش از میلاد) ارایه بدهند.
در چند سال گذشته از محوطه تل برمی تعدادی کتیبه به دست آمده از جمله یک کتیبه سنگی به خط میخی متعلق به (هزاره چهارم پیش از میلاد)، دو آجر نوشته به خط میخی یکی متعلق به«اونتاش ـ ناپیرشاه» پادشاه قدرتمند دوره عیلامی میانه و سازنده «زیگورات چغازنبیل» و دیگری کتیبه عیلامی نو ـ بر آجر نوشته‌ای که حکایت از بازسازی معبدی به فرمان «شیلهاک اینشوشیناک» قدرتمندترین پادشاه سلسله «شوتروکیدها» در دوره عیلامی میانه است. همچنین گِل نوشته‌ای به دست آمده که به دلیل کوچکی، زیاد نمی توان آن را قرائت کرد اما از روی نوع نوشتار آن را به دوره «عیلام نو» منسوب می‌کنند. کتيبه‌‌ای هم سال 1371 در منطقه تل برمی كشف شد و به دوره ايلامی متعلق است، اكنون در موزه شوش نگهداری می‌شود. رمزگشایی کتیبه را دکتر مفیدی انجام داد و جايگاه اين كتيبه شهری به نام «هوخ نور» يا «هور نور» نام‌گذاری شد. کشف این آثار توانسته بخشی از تاریخ رامهرمز مخصوصاٌ در دوره عیلامی را مشخص کند. دو سال پیش هم خط نوشته‌هایی کشف شد که در موزه رامهرمز نگهداری می‌شود.
در دوره عیلام میانه (هزاره دوم پیش از میلاد) بخش اعظم جمعیت دشت رامهرمز در شهر مرکزی که امروزه بقایای آن به«تل برمی» معروف است زندگی می‌کردند. در این دوره ساختمان های عمومی و مناطق مسکونی این شهر«تل برمی» ۱۸ هکتار را شامل می‌شدند. وسعت استقرار شناسایی نشده در غرب رامهرمز در دوره عیلام میانه شامل موراواچه، زرینی، زاهری و تپه ای در شرق رودخانه «الله» هستند. مطالعات انجام گرفته در دشت مرکزی مکان دیگری متعلق به (هزاره دوم پیش از میلاد) را گزارش نکرده‌اند. این نگرانی وجود دارد که این محوطه‌ها توسط باغ‌ها و خانه‌های رامهرمز برای همیشه مدفون شده باشند. در دوره عیلام نو (هزاره اول پیش از میلاد) عیلامی‌ها که از غرب تحت فشار آشوری‌ها بودند، در شمال توسط مادها و در شرق توسط پارس‌ها به رامهرمز و دره‌های بهبهان پناه آوردند . دشت حاصل خیزی که می‌توانست جمعیت قابل توجهی را درخود جای دهد. پس از دوره «عیلام نو» شواهد استقرار جمعیت در دشت رامهرمز محدود است. در طی دوره هخامنشی و سلوکی استقرار محدود اما ممتدی را در مرکز عیلام میانه و نو یعنی «تل برمی» و «تل غدیر» می‌توان مشاهده کرد. در طول دوره پارتی و ساسانی هم استقرار گسترده و بی‌سابقه ای در دشت رامهرمز مشاهده شده است . جایگاه «تل برمی» دراین دوره‌ها نیز بسیارقابل توجه است.
نظر شما