چمدان: نقشهکش آلمانی هاینریش هامر که حدود سال 1490 در فلورانس کار میکرد و نقشههایش را با نام لاتین هنریسوس مارتلوس جرمانوس امضا میکرد نقشهای را که گفته میشود کلمب در سفرش از آن استفاده کرده است با دهها افسانه و متون تشریحی به لاتین در سال 1491 کشید. بیشتر نوشتههای این نقشه برای قرنهای طولانی کمرنگ شده بود و قابل خواندن نبود.
اما اکنون گروهی از دانشمندان موفق شدهاند با فناوریهای جدیدی، بسیاری از این متون غیرقابل خواندن را رمزگشایی و طی این فرآیند شاخصهای جدیدی درباره منابعی که هامر برای خلق این نقشه به آنها مراجعه کرده است کشف کنند. این یافتهها تایید میکند که نقشه جغرافیایی هامر تاثیر شگرفی در نقشههای بعد از خودش برجای گذاشته که از آن جمله میتوان به نقشه معروف مارتین والدسیمولر در سال 1507 اشاره کرد؛ نقشهای که در آن برای اولینبار در تاریخ از واژه «آمریکا» استفاده شد.
[caption id="attachment_185371" align="aligncenter" width="600"] جزییات نقشه هاینریش هامر[/caption]
هامر و کلمب
چت فن دوزر، مورخ و نقشهشناسی که سرپرستی این گروه پژوهشی را به عهده دارد در این خصوص میگوید: «برخلاف افسانهای معروف، اروپاییان قرن پانزدهم اعتقاد نداشتند که کلمب در پهنای زمین مسطح دریانوردی کرده است. بلکه درک آنها از جهان بسیار متفاوت از نگاه ما بود و نقشه هامر بازتابی از این طرز تفکر است. نقشه هامر، اروپا و دریای مدیترانه را کموبیش دقیق یا دستکم قابل شناسایی نشان میدهد. اما آفریقای جنوبی بهطرز عجیبی شکلی شبیه به چکمه با نوک به سمت شرق دارد و حتی آسیا هم بدشکل است.»
براساس گزارش نشنالجئوگرافیک، در این نقشه جزیرهای بزرگ در اقیانوس آرام جنوبی درست جاییکه باید استرالیا باشد دیده میشود. این ترسیم احتمالا ثمره یک پیشفرض درست است چون اروپاییان تا یک قرن بعد از تاریخ ترسیم این نقشه هنوز استرالیا را کشف نکرده بودند. درحقیقت، هامر اقیانوس آرام جنوبی را با جزایری خیالی پر کرده است تا فضاهای خالی نقشه را برای زیبایی تقسیمبندی کرده باشد.
[related-post id="34498"]
[caption id="attachment_185373" align="aligncenter" width="600"] بخشی از متن نقشه هامر که با تصویربرداری چندطیفی نشان داده میشود. بهنظر میرسد این متن درباره سواحل آسیا توضیح میدهد[/caption]
تخیل جغرافیایی دیگری که برپایه آن هامر در سفر کلمب به آمریکا کمک کرد جهت ژاپن بود. در عصری که این نقشه کشیده شده است اروپاییها میدانستند ژاپن وجود دارد اما اطلاعات کمی درباره جغرافیای آن داشتند.
در آنزمان نوشتههای مارکوپولو که بهترین منبع اطلاعاتی دردسترس درباره شرق آسیا بود درباره جغرافیای این جزیره هیچ توضیحی نمیداد. نقشه هامر نشان میدهد که ژاپن از شمال به جنوب میرود. این مسیر درست است اما تقریبا با اطمینان بسیاری، اینبار هم مثل استرالیا بخت با هامر یار بوده که توانسته چنین پیشفرض درستی ترسیم کند. زیرا هیچ نقشه شناختهشده دیگری مربوط به آن دوره وجود ندارد که ژاپن را با این جهت صحیح نشان دهد.
[caption id="attachment_185374" align="aligncenter" width="600"] بیشتر متون روی نقشه هامر کمرنگ شده و غیرقابل خواندن هستند[/caption]
پسر کلمب، فردیناند کلمب، در نوشتههایش مینویسد که پدرش فکر میکرد ژاپن در جهت شمال به جنوب است و این بدانمعنی است که کاشف آمریکا احتمالا از نقشه هاینریش هامر بهعنوان مرجع استفاده کرده است.
وقتی در 12 اکتبر 1492 یا بهعبارتی 21 اکتبر براساس تقویم گرگوری سبک جدید (526 سال پیش در چنین روزهایی) کلمب در بنادر هند غربی لنگر انداخت و دنبال ژاپن گشت همچنان فکر میکرد که در مسیر آسیا پیش رفته و به مقصدش رسیده است.
فن دوزر در کتاب جدیدش که نتایج چند سال پژوهشهایش را در آن منتشر کرده مینویسد: «احتمالا کلمب متقاعد شده بود که ژاپن باید جایی همان نزدیکیها باشد زیرا در جهت مسیری پیش رفته بود که نقشه هامر پیشنهاد میداد باید بین اروپا و ژاپن باشد. این درحالیاست که کلمب به آمریکا رسیده بود و در طول سواحل آمریکای مرکزی و جنوبی دریانوردی میکرد و حتی در سفرهای بعد از سفر اول همچنان تصور میکرد منطبق بر نقشه هامر در سواحل آسیا کشتی میراند.»
[caption id="attachment_185372" align="aligncenter" width="600"] شیوه تصویربرداری چندطیفی در طول موجهای مختلف نور از نقشه عکس میگیرد و درنهایت بهترین ترکیب طول موج را برای خواندن نوشتهها پردازش میکند[/caption]
کپسول زمان
ابعاد نقشه هامر در ابعاد 106 سانتیمتر در 183 سانتیمتر است. نقشهای تا این حد بزرگ در آن دوره، کالایی مجلل بهشمار میرفت که احتمالا هزینههای آن را یکی از افراد طبقه اشراف تامین کرده است. این نقشه را فردی ناشناس در سال 1962 به دانشگاه ییل در آمریکا اهدا کرد و اکنون در کتابخانه کتابهای نادر و نسخ خطی این دانشگاه نگهداری میشود.
درطول قرنهای متمادی، بیشتر متون نوشتهشده در سطح نقشه کمرنگ شدهاند و تقریبا بهطور کامل رنگ جوهر آنها رفته است. اما در سال 2014 فن دوزر فرصتی مطالعاتی پیدا کرد که بهکمک آن و با همکاری گروهش توانست از شیوه جدیدی با عنوان «تصویربرداری چندطیفی» برای خواندن متنهای مخفی استفاده کند.
در این شیوه، این دانشمندان در طول موجهای مختلفِ نور، صدها عکس از نقشه گرفتند و سپس برای یافتن ترکیبی از طول موج که بیشترین امکان خواندن نقشه را ارائه میداد این تصاویر را پردازش کردند.
[caption id="attachment_185375" align="aligncenter" width="600"] نقشه معروف مارتین والدسیمولر در سال 1507 که در آن برای اولینبار در تاریخ از واژه «آمریکا» استفاده شد[/caption]
کد خبر 185364
نظر شما