چمدان: نقش برجسته سرباز هخامنشی پس از سفری حدود 90 ساله به دور دنیا، روز پنجشنبه هفته گذشته به ایران بازگشت و قرار است که بزودی به محل اصلی خود در تخت جمشید برگردد و در صف سربازان گارد جاویدان حاضر شود.

این نقش برجسته اما در 90 سال گذشته سفری عجیب به دور دنیا داشته و سر از گالری‌ها و حراجی‌های مختلف در آورده است. آخرین تصویری که حضور این سرباز هخامنشی را در تخت جمشید ثبت کرده مربوط به سال 1933 است. این عکس‌ها که متعلق به موسسه شرق شناسی شیکاگوست، در سال 1930 فعالیت پژوهشگران این موسسه را در تخت جمشید نشان می‌دهد که این سرباز هخامنشی در ردیف سربازان دیده می‌شود.

[caption id="attachment_183024" align="aligncenter" width="1600"] عکس موسسه شرق شناسی شیکاگو 1933[/caption]

عکس دیگری که تاریخ 1933 را دارد نیز سرباز معروف هخامنشی را بر سر جای خود نشان می‌دهد. پس از این مشخص نیست که این سرباز هخامنشی به چه شکلی از تخت جمشید ربوده و از کشور خارج شده است.

[caption id="attachment_183025" align="aligncenter" width="859"] عکس موسسه شرق شناسی شیکاگو 1930[/caption]

بر سر اتفاقاتی که پس از خروج از ایران رخ داده، روایت‌های مختلفی وجود دارد اما به طور قطعی این اثر مدتی پس از خروج از ایران به موزه هنرهای زیبای مونترال اهدا شده است. اما این سرباز هخامنشی در موزه مونترال هم ماندگار نشد و سال 2011 فردی با یک کلاه بیس بال و کوله وارد این موزه شد و سرباز هخامنشی به سرقت رفت.

هر چند موزه مونترال مدتی این خبر را پنهان کرد اما خسارت آن را از شرکت بیمه دریافت کرد. سال 2014 به ناگهان این اثر در کتابخانه شخصی فرد در اتاق خوابش در منطقه ادمونتون توسط پلیس پیدا شد.

[caption id="attachment_183077" align="aligncenter" width="635"] محل قرار گیری سرباز هخامنشی در کتابخانه[/caption]

فردی که این اثر را خریده بود ادعا کرد که این سرباز هخامنشی را به قیمت 1400 دلار از همسایه ای خریده و 300 دلار آن نیز پورسانت هنرمند فقیری بوده است. او که فکر می کرده این اثر اصل نیست قصد داشته آن را به کارشناسی نشان دهد اما به مدت دوسال آن را در قفسه کتابخانه خود میان اسباب بازی‌ها و گلدان‌ها قرار داده بود.

[caption id="attachment_183117" align="aligncenter" width="733"] فردی که دو سال سرباز هخامنشی را در کتابخانه‌اش نگه داشت[/caption]

با پیگیری نشدن وضعیت این سرباز هخامنشی توسط ایران، شرکت بیمه‌ای درصدد پس دادن این اثر به موزه مونترال بوده و اما به احتمال قوی این موزه به دلیل آگاهی از مشکلات حقوقی اثر از پذیرش مجدد آن سرباز می‌زند. این سرباز هخامنشی بعد از این به یک مجموعه دار هنری در آمریکا منتقل شد.

آبان سال گذشته این شرکت درصدد برپایی نمایشگاه و حراج این اثر در نیویورک بود  و پوستری نیز با این سرباز هخامنشی طراحی شده بود. انتشار این پوستر فعالیت ایران را برای توقیف آن آغاز شد.

[caption id="attachment_183120" align="aligncenter" width="445"] پوستر حراج[/caption]

پس از یکسال پیگیری‌های حقوق، دادگاه عالی نیویورک امسال رای به بازگشت این اثر به کشور مبدا داد و این سرباز هخامنشی به مقامات ایرانی در نیویورک تحویل شد.

[caption id="attachment_183122" align="aligncenter" width="1023"] تحویل نقش برجسته به نماینده ایران در سازمان ملل[/caption]