چمدان : حسن نامی سرپرست هیأت باستان شناسی  امروز «شنبه » با اعلام این خبر گفت : تپه مخار یا کول تپه در سمت غرب جام رود و در دو کیلومتری جنوب شرقی شهرستان تربت جام در استان خراسان رضوی قرار گرفته است.

او تصریح کرد :این محوطه با شماره ثبت 8252 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

این باستان شناس با اشاره به این نکته که  این تپه تا سال 1979 بیش از 10 متر از سطح زمین های اطراف ارتفاع داشته افزود: در سالیان اخیر و طی فعالیت های کشاورزی و گسترش فعالیت های عمرانی، تپه به شدت تخریب شده و خاک آن برای کشاورزی و ساخت و ساز مورد استفاده قرار گرفته  تا جایی که در وضعیت فعلی تپه کاملا با زمین های اطراف هم سطح شده است.

وی با بیان اینکه  در بخش شرقی تپه بخش بزرگی از تپه به عمق بیش از 8 متر خاکبرداری شده و به شکل گودال در آمده تصریح کرد :از این گودال برای خالی کردن زباله استفاده می شود.

او گفت : بخش اعظم این چاله با زباله های بیمارستانی از قبیل سرنگ، شیشه دارو، باندهای استفاده شده و ... پر شده است.

نامی افزود:در سطح محوطه نیز در وسعت زیاد نخاله های ساختمانی به شکل کپه های متعدد تخلیه شده است به نحوی که به ندرت سطح تمیز در این محوطه دیده می شود،‌ روند این وضعیت همچنان ادامه دارد و هروزه زباله های شهری و نخاله ساختمانی در بخش های مختلف محوطه تخلیه می شود.

او گفت :انتقال خاک از تپه برای استفاده در کوره آجر پزی، حفاری غیر مجاز،‌ ساخت دکل های برق فشار قوی و ساخت راه خاکی این تپه باستانی را در معرض نابودی کامل قرارداده است.

سرپرست هیأت باستان شناسی افزود:با توجه به شرایط موجود و به منظور جلوگیری از تخریب کامل تپه و آثار و لایه های باقی مانده پروژه گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و حریم مخار تپه با موافقت پژوهشکده باستان شناسی، انجام شد تا با مشخص کردن عرصه و حریم این تپه باستانی، روند تخریب آن متوقف شود.

به گفته این باستان شناس،  در وضعیت فعلی و با وجود تمام تخریب های صورت گرفته پراکندگی  و تنوع سفال و مواد فرهنگی از قبیل استخوان و ابزار سنگی بسیار چشم گیر است.

او افزود: در نتیجه تسطیح تپه، مواد فرهنگی دوره های مختلف تا شعاع دور از هسته مرکزی محوطه پراکنده شده اند.

نامی گفت : با توجه به مواد فرهنگی به دست آمده از کاوش در گمانه ها و همچنین بر اساس تنوع سفالی موجود در سطح محوطه، فرهنگ های موجود در این تپه را می توان با فرهنگ های شمال شرق ایران همچون جیتون، ‌آنوی و‌ نمازگاه مقایسه کرد.

او تأکید کرد : ارایه هرگونه نظر قطعی تر به پایان کاوش و مقایسه داده های فرهنگی با دیگر محوطه ها موکول می شود.

پروژه گمانه زنی و تعیین عرصه و حریم تپه مخار یا کول تپه شهرستان تربت جام در استان خراسان رضوی با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، انجام شد .